Texnologiyanın və innovasiyanın sürətlə inkişaf etdiyi dövrdə məhsul və xidmətlərin müştəri ehtiyaclarına uyğunlaşdırılması olduqca vacib hala gəlib. Şirkətlər rəqabətdə irəlidə olmaq üçün istifadəçi yönümlü məhsullar yaratmağa daha çox önəm verirlər. Bu prosesin mərkəzində dayanan əsas rollardan biri də məhsul sahibidir (Product Owner). Məhsul sahibi texnologiya komandaları ilə biznes ehtiyacları arasında körpü rolunu oynayan şəxsdir. Onun əsas məqsədi doğru məhsulun doğru zamanda və doğru xüsusiyyətlərlə bazara təqdim olunmasını təmin etməkdir. Müasir dövrdə məhsul sahibi rolu, xüsusilə rəqəmsal layihələrdə və çevik metodologiyalar (Agile, Scrum və s.) tətbiq olunan mühitlərdə daha da ön plana çıxır. Bu şəxs müştərilər, inkişaf komandası, menecerlər və digər maraqlı tərəflərlə davamlı əlaqədə olur. Məhsulun dəyərini maksimuma çatdırmaq və istifadəçi məmnuniyyətini artırmaq onun əsas hədəfidir. Buna görə də məhsul sahibi olmaq həm strateji düşüncə, həm də detallara diqqət tələb edən məsuliyyətli bir vəzifədir.
Məhsul sahibi kimdir?
Məhsul sahibi məhsul inkişafı prosesində əsas qərarverici və yönəldici şəxsdir. O, bir növ məhsulun "vizioneri" kimi çıxış edir. Məhsul sahibi şirkətin strategiyası ilə istifadəçi ehtiyaclarını uyğunlaşdıraraq məhsulun dəyərini artırmağa çalışır. Bu şəxs həm texniki komanda ilə, həm də biznes tərəfi ilə sıx əməkdaşlıq edir. Məhsul sahibi Scrum komandalarında əsas rollardan biridir və məhsulun uğurlu şəkildə hazırlanmasına görə birb...
Texnologiyanın və innovasiyanın sürətlə inkişaf etdiyi dövrdə məhsul və xidmətlərin müştəri ehtiyaclarına uyğunlaşdırılması olduqca vacib hala gəlib. Şirkətlər rəqabətdə irəlidə olmaq üçün istifadəçi yönümlü məhsullar yaratmağa daha çox önəm verirlər. Bu prosesin mərkəzində dayanan əsas rollardan biri də məhsul sahibidir (Product Owner). Məhsul sahibi texnologiya komandaları ilə biznes ehtiyacları arasında körpü rolunu oynayan şəxsdir. Onun əsas məqsədi doğru məhsulun doğru zamanda və doğru xüsusiyyətlərlə bazara təqdim olunmasını təmin etməkdir. Müasir dövrdə məhsul sahibi rolu, xüsusilə rəqəmsal layihələrdə və çevik metodologiyalar (Agile, Scrum və s.) tətbiq olunan mühitlərdə daha da ön plana çıxır. Bu şəxs müştərilər, inkişaf komandası, menecerlər və digər maraqlı tərəflərlə davamlı əlaqədə olur. Məhsulun dəyərini maksimuma çatdırmaq və istifadəçi məmnuniyyətini artırmaq onun əsas hədəfidir. Buna görə də məhsul sahibi olmaq həm strateji düşüncə, həm də detallara diqqət tələb edən məsuliyyətli bir vəzifədir.
Məhsul sahibi kimdir?
Məhsul sahibi məhsul inkişafı prosesində əsas qərarverici və yönəldici şəxsdir. O, bir növ məhsulun "vizioneri" kimi çıxış edir. Məhsul sahibi şirkətin strategiyası ilə istifadəçi ehtiyaclarını uyğunlaşdıraraq məhsulun dəyərini artırmağa çalışır. Bu şəxs həm texniki komanda ilə, həm də biznes tərəfi ilə sıx əməkdaşlıq edir. Məhsul sahibi Scrum komandalarında əsas rollardan biridir və məhsulun uğurlu şəkildə hazırlanmasına görə birbaşa cavabdehdir. Onun vəzifəsi yalnız ideyaları toplamaqla bitmir, həm də həmin ideyaları prioritetləşdirmək və inkişaf mərhələsində istiqamət göstərməkdir. Məhsul sahibi məhsulun yol xəritəsini (roadmap) tərtib edir və inkişaf komandası ilə birlikdə sprint planlamalarda aktiv iştirak edir. Eyni zamanda, istifadəçi təcrübəsinin yaxşılaşdırılması üçün testlər, analizlər və geribildirim mexanizmləri üzərində də çalışır. O, bazar tələblərini, rəqiblərin fəaliyyətini və texnoloji yenilikləri daim izləyir. Məhsul sahibi, həmçinin məhsulun gələcək versiyaları və funksionallıqları üçün planlama işləri görür.
Məhsul sahibi nə iş görür?
Məhsul sahibi məhsulun bütün həyat dövrünü idarə edir. O, məhsulun ilkin ideyalaşdırılmasından tutmuş bazara çıxarılmasına qədər olan bütün mərhələlərdə iştirak edir. Əsas vəzifələrindən biri məhsulun xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirmək və onları prioritetləşdirməkdir. Bunun üçün o, istifadəçi araşdırmaları aparır və müştəri ehtiyaclarını təhlil edir. Məhsul sahibi, həmçinin "Product Backlog" adlanan iş siyahısını tərtib edir və onu davamlı olaraq yeniləyir. Komanda ilə keçirilən sprint planlamalarda iştirak edərək hansı funksiyaların hazırlanmalı olduğunu müəyyən edir. Hər bir inkişaf mərhələsinin sonunda məhsulu yoxlayır və qəbul edir. Onun işi, eyni zamanda layihənin vaxtında və büdcəyə uyğun çatdırılmasına nəzarət etməkdir. Məhsul sahibi rəqəmsal məhsulun uğurla bazarda yer alması üçün marketinq və satış komandaları ilə də əməkdaşlıq edir. O, əldə edilən nəticələri qiymətləndirərək növbəti addımları planlaşdırır və məhsulun davamlı inkişafını təmin edir.
Məhsul sahibi üçün iş elanlarında hansı vəzifələr göstərilir?
İş elanlarında məhsul sahibi üçün bir sıra konkret vəzifələr göstərilir. Ən çox rast gəlinən vəzifələrdən biri məhsul strategiyasının hazırlanması və idarə edilməsidir. Elanlarda məhsulun yol xəritəsinin hazırlanması və prioritetlərin müəyyən edilməsi kimi tapşırıqlar yer alır. Həmçinin, istifadəçi ehtiyaclarının toplanması və analiz olunması da mühüm vəzifələr sırasındadır. İş elanlarında məhsul sahibindən "Product Backlog"un idarə olunması tələb olunur. Scrum komandası ilə yaxından işləmək, sprint planlamalarda iştirak etmək və funksional tələbləri yazmaq da tipik öhdəliklərdəndir. Tez-tez maraqlı tərəflərlə ünsiyyət qurmaq və onların tələblərini başa düşmək vacib sayılır. Analitik düşüncə və məlumatlara əsaslanan qərarvermə qabiliyyəti də elanlarda vurğulanır. Eyni zamanda, A/B testlərinin həyata keçirilməsi və nəticələrin şərhi məhsul sahibinin gündəlik işinin bir hissəsidir. Onun işi, həmçinin bazar araşdırmaları aparmaq və rəqabət analizləri etməkdən ibarət ola bilər. Bəzi hallarda texniki komandalarla birgə işə dair anlayış da tələb olunur.
Məhsul sahibi vakansiyalarında hansı bacarıqlar tələb olunur?
Məhsul sahibi vakansiyalarında geniş spektrdə bacarıqlar tələb olunur. Əsas bacarıqlardan biri analitik düşüncə və problem həll etmə qabiliyyətidir. Məhsul sahibi istifadəçi ehtiyaclarını düzgün başa düşməli və onları texniki komandaya çatdıra bilməlidir. Kommunikasiya bacarıqları olduqca vacibdir, çünki məhsul sahibi bir çox fərqli tərəflərlə işləyir. Təşkilatçılıq və prioritetləşdirmə qabiliyyəti də əsas bacarıqlar sırasındadır. Agile və Scrum metodologiyalarına dair biliklər və təcrübə mühüm şərtlərdəndir. Elanlarda tez-tez JIRA, Confluence, Trello kimi alətlərlə işləmə təcrübəsi tələb olunur. İstifadəçi təcrübəsi (UX) və dizayn düşüncəsinə malik olmaq üstünlük sayılır. Rəqəmsal analitik vasitələrlə (Google Analytics, Mixpanel və s.) işləyə bilmək bacarığı da vacibdir. Texniki komanda ilə əməkdaşlıq üçün müəyyən dərəcədə texniki anlayış (məsələn, API-lər, verilənlər bazası və s.) tələb oluna bilər. Komanda daxilində liderlik keyfiyyətlərinə malik olmaq da üstünlük verir.
Məhsul sahibinin maaşı nə qədərdir?
Məhsul sahibinin maaşı müxtəlif faktorlardan asılı olaraq dəyişə bilər. Bunlara ölkə, şəhər, təcrübə səviyyəsi, işlədiyi şirkətin böyüklüyü və layihənin mürəkkəbliyi daxildir. Azərbaycanda məhsul sahiblərinin maaşı adətən 2000-5000 AZN aralığında dəyişir. Lakin iri beynəlxalq şirkətlərdə bu rəqəm daha yüksək ola bilər. ABŞ və Avropa ölkələrində məhsul sahibləri illik 80,000 - 130,000 dollar arası maaş ala bilirlər. Senior səviyyəli məhsul sahiblərinin gəliri isə 150,000 dolları da keçə bilər. Startaplarda maaş bir qədər aşağı olsa da, səhmdar olmaq imkanları da mövcuddur. Təcrübə artdıqca və idarə etdiyi məhsulların dəyəri yüksəldikcə məhsul sahibinin maaşı da artır. Bəzi hallarda performansa əsaslanan bonuslar və motivasiya paketləri də maaşa əlavə edilir. Texnoloji şirkətlərdə məhsul sahibi rolu olduqca strateji olduğundan bu vəzifə yaxşı ödəniş alan rollardan biri sayılır. Onun məhsulun gəlirinə və istifadəçi bazasına təsiri böyük olduğu üçün şirkətlər bu rola yüksək maaş təklif etməyə hazır olurlar.
