Müsahibəyə hazırlaşarkən, işəgötürənin sizə hansı sualları verəcəyini düşünə bilərsiniz. Hansı mövzuların əhatə olunacağına əmin olmaq üçün heç bir yol olmasa da, soruşulacağını gözləyə biləcəyiniz bir neçə məşhur müsahibə sualları var. İşəgötürənlərin tez-tez verdiyi suallara effektiv cavab verməyə hazır olmaq həmişə vacibdir.

Hər müsahibə verən şəxs fərqlidir və uyğun olaraq suallar da fərqli ola bilər. Siz bu ümumi iş müsahibəsi suallarına cavab hazırlaya və növbəti iş müsahibənizdə  təəssürat yaratmaq üçün vacib danışıq nöqtələrini inkişaf etdirə bilərsiniz.

Müsahibə sualları haqqında danışmazdan əvvəl Müsahibənin məqsədi haqqında qısa məlumat əldə etmək faydalıdır.

Müsahibə Nədir?

Müsahibə işə götürən tərəfindən sizin mövcud vakansiya ya nə dərəcədə uyğun olub olmamağınəzə yoxlamaq üçün təşkil olunan prosesdir. İşə götürən tərəf müsahibə yolu ilə sizin bacarıq, təcrübə və keyfiyyətləriniz haqda geniş məlumat əldə edir. Digər tərəfdəndə iş axtaran namizədin həmin vakansiyaya, şirkətə, onun məqsədlərinə, gələcək planlarına və maraqlarına nə qədər uyğun olub-olmamasını müəyyən edən bir prosesdir. 

Müsahibə zamanı sizin savad və biliyinizə deyil, dünya görüşünüz və hazırlığınıza diqqət edilir. Ona görə də müsahibənin formatından və yerindən asılı olmayaraq müsahibəyə yaxşı hazırlaşmaq lazımdır. 

Məsələn siz müəllim olmaq üçün müsahibə mərhələsindən keçirsinizsə, sizə müsahibədə ixtisasınız haqqında suallar verilməyəcək. Yalnız hər hansi bir mövzu üzrə sizin fikirlərinizə və sinifdə sagirdlə davranış qaydanıza psixologiyanıza diqqət ediləcək.

Siz əgər hansısa şirkət də işləmək üçün müsahibə verirsinizsə əvvəlcədən öyrənməyiniz gərəkən bəzi vacib məlumatlar var. Bunlar:

  • Şirkət haqda ətraflı məlumat toplamalısınız. Yəni nə vaxt yaranıb,?Hansı məqsədlə yaranıb? Dəyərləri nələrdir?
  • Hansı istiqamətdə çalışır, əsas fəaliyyəti nələrdir?
  • Ən böyük uğur və nailiyyətləri hansılardır? 
  • Son fəaliyyətləri və gələcək planlar hansılardır? 

Müsahibədə əsasən hansi suallar verilir. 

Hər bir müəssisə müxtəlif vakansiya və müxtəlif ehtiyac səbəbiylə müsahibə keçirsədə işə götürənin məqsədi eynidi və eyni suallara cavab axtarır. 

  • Bu namizəd bu işə uyğundumu? (bacarıq və bilikləri imkan verirmi) 
  • Bu namizəd bizim şirkətə uyğundumu?(şəxsi keyfiyyətləri nələrdir?insan olaraq işləyə bilərikmi onunla?) 
  • Yəni müsahibədə verilən suallar əslində bu suallara cavab tapmaq üçündür. 

Bəs müsahibədə olarkən necə cavablar verməliyik?

Biz verilən suala cavab verəndə öz fikrimizi, məqsədimizi deyil qarşımızdakı insanın eşitmək istədiyi cavablari verməliyik. Məsələn “Nə üçün bizimlə işləmək istəyirsiniz?” sualına sizdə maaş daha yüksəkdir, iş saati və ya şəraiti daha münasib idi və ya pul qazanmaq, iş tapmaq, inkişaf etmək istəyirəm kimi cavablar vermək qətiyyən doğru deyil. Bu cavablar sizə qarşı heçdə müsbət fikir yaratmaz. Bunun əvəzində “mənim üçün işlədiyim şirkətin, liderliyi, uğurlari, gələcək planları çox önəmlidi” deməyiniz sizə müsbət xal qazandırar. 

Təbii ki hər bir şirkətin müsahibe suallari fərqli olur. Ama demək olarki hamısıda aşağıdakı suallar verir. Ona görədə bu suallara əvvəlcədən yaxşi hazirlaşmaq lazimdir. 

Müsahibə sualları və cavablarına aid nümunələr

Bəzi iş müsahibəçiləri müsahibə suallarına olduqca qeyri-ənənəvi yanaşsalar da, əksər iş müsahibələri ümumi müsahibə sualları və cavablar toplusunu əhatə edir. Ən çox yayılmış müsahibə sualları və effektiv cavablar bunlardır:

1. Özünüz haqqında bizə məlumat verə bilərsinizmi?

Bu, yəqin ki, ən çox verilən müsahibə sualıdır. Bu, adətən verilən ilk sualdır və açıq sual olduğundan cavab vermək çətin sualdır. İşəgötürən sizin CV-nizdən uyğun təəssürat yaradacaq. Bu suala cavabınız onlara bu qeydin düzgünlüyünü tez müəyyən etməyə kömək edəcək. Bu, həmçinin onlara səsiniz və bədən diliniz vasitəsilə inam səviyyənizi müşahidə etmək imkanı verir.

Sualın cavabı belədir: “Bu suala vəzifə üçün tələb olunan bacarıq və təcrübə baxımından cavab verin. Karyera tarixçənizin qısa xülasəsi ilə başlayın. Sonra, karyeranızın necə inkişaf etdiyinə dair qısa məlumat verərək, öyrəndiyiniz və ya əldə etdiyiniz şeylərə daha çox diqqət yetirin.İşəgötürənə lazım olan bütün məlumatları verdiyinizə əmin olmaq üçün cavabınızı daha ətraflı izah etməyinizi istədikləri nəsə olub-olmadığını soruşmaqla bitirin.

 

 2. Təşkilat/Şirkət haqqında nə bilirsiniz?

Kənardan şirkət haqqında hər şeyi bilməyə bilərsiniz, lakin əsas məqamları bilmək vacibdir. Onlar bilmək istəyirlər ki, sizin onlar üçün işləmək həvəsiniz həqiqətəndə varmı? Cavabınızı həvəslə göstərdiyinizə əmin olun. Böyük cavabın açarı geniş araşdırmadır. Şirkəti, onun strukturunu, dəyərlərini və istəklərini araşdırmaq sizin araşdırma və işə həvəs bacarıqlarınızı göstərəcək. 

 

3. Niyə bizim şirkətdə işləmək istəyirsiniz?

İşəgötürən sizin iş üçün motivasiyanızı aşkar etmək istəyir. Bu suala müvəffəqiyyətlə cavab vermək üçün, sizin istəyinizdən çox, şirkətin ehtiyacını ön plana çəkin. Bu üsul daha uyğun hesab edilir.

 

 4. Şirkətə necə dəyər qata bilərsiniz?

İşəgötürən sizin bacarıqlarınızı vakansiya üçün tələb olunan bacarıqlarla müqayisə etmək istəyir. Bu, niyə sizi işə götürməli olduqlarını soruşmağın bir yoludur.. Hər bir bacarıq üçün bu bacarığı necə əldə etdiyinizi və ya inkişaf etdirdiyinizi və bu bacarığın hazırda işəgötürəninizə necə fayda verdiyini izah edən qısa bir nümunə yaradın.

Siz həmçinin müəyyən etməlisiniz:

-Necə işləyirsən?

-Peşəyə olan həvəsiniz?

-İşə yeni perspektiv gətirməyin yolları nələrdir?

 

5. Zəif cəhətləriniz nələrdir?

İşəgötürən sizin zəif tərəflərinizdən xəbərdar olub-olmadığınızı və onların aradan qaldırılması üçün strategiyalarınızın olub-olmadığını öyrənmək istəyəcək. Bəzi işəgötürənlər də təzyiq altında necə davrandığınızı görmək üçün bu sualdan istifadə edirlər. İşi yerinə yetirmək qabiliyyətinizə birbaşa təsir edəcək zəif nöqtələri qeyd etməyin. Hal-hazırda üzərində işlədiyiniz zəif nöqtələriniz  haqqında özünüzü inkişaf etdirdiyiniz haqqında danışın.

 

Deyə biləcəyiniz bəzi şeylər:

“Əvvəllər eyni vaxtda bir neçə layihəni idarə edəndə vəzifələrimi xatırlaya və prioritetlərimi müəyyənləşdirə bilmirdim. Bunun qarşısını almaq üçün hər gün prioritet işlər siyahısı yaratdım. ”

“Mən ən yüksək prioritet olmayan işlərə çox vaxt sərf edirdim. İndi vaxtımı biznesə dəyər qatan şeylərə həsr etməyi daha yaxşı bacarıram. ”

“Əvvəllər gərgin təqdimatlar edirdim, ona görə də natiqliyimi təkmilləşdirmək üçün kursa yazıldım.”

 

6. Güclü tərəfləriniz hansılardır?

İşəgötürənlər sizin bacarıqlarınızın, səriştələrinizin və təcrübənizin vakansiyadakı peşə üçün ehtiyac duyduqlarına necə uyğun gəldiyi ilə maraqlanırlar. Onlar sizin iş üçün müvafiq bacarıq və təcrübəniz olub olmadığını bilmək istəyirlər. İş elanını təhlil edin və bu vəzifə üçün tələb olunan əsas bacarıq və səriştələri  seçin. Xüsusilə, güclü tərəflərinizin sizi digər namizədlərdən necə fərqləndirə biləcəyini düşünün. Mövcud işəgötürəninizin güclü tərəflərinizdən necə istifadə etdiyini aydınlaşdırın. Müraciət etdiyiniz işə aidiyyatı olmayan güclü tərəfləri sadalamayın. Və nailiyyətlərinizi deməkdən utanmayın.

 

7. Qürur duyduğunuz nailiyyətlərinizi  səsləndirin.

İşəgötürən nəyin vacib olduğunu və prioritetlərinizin nə olduğunu öyrənmək üçün bu sualı verir. Bunların sizə uyğun olub olmadığını düşünür və  bu nə qədər yaxşı çıxış etdiyinizi göstərir. İstəkləriniz və dəyərləriniz haqqında danışın. 

 

8. Biz sizi niyə işə götürməliyik?

Sizi biznes üçün dəyərli edən nədir? Bu sualın vacib hissəsi "sən"dir. İşəgötürənin maraqlandığı budur. Siz xüsusi alətdən, proqramdan və ya xidmətdən istifadə etmək üzrə təlim keçmisiniz. Siz sertifikatlısınız və ya tanınmış, biliyə sahib şəxssiniz. Bacarıqlarınızı sadalamaqdan kənara çıxmaq və şirkət və vəzifə tələbləri ilə bağlı apardığınız araşdırmaları həqiqətən nümayiş etdirmək üçün bu sual tam uyğundur. Xüsusi bacarıqlarınızın şirkətdə necə fərq yarada biləcəyi və qarşılaşdığınız çətinliklər haqqında danışın.

 

9. Xəyal etdiyiniz iş nədir?

Bu cavab vermək üçün ən çətin müsahibə suallarından biridir. O, təkcə “Karyera yolunuz nədir?” sualına cavab vermir. İşəgötürənlər bu sualı sevirlər, çünki bu sualla namizədlərə təzyiq göstərərək onları sınaqdan keçirirlər. 

  • Sahib olduğunuz bacarıqlar və onların şirkətin ehtiyaclarını necə qarşıladığı.
  • İnkişaf etdirmək istədiyiniz bacarıqlar və bu vəzifə onları inkişaf etdirməyə necə imkan verəcək.
  • Sizi motivasiya edən ideallar və ideyalar və şəxsin onlar üçün necə çalışacağı.
  • İstəklərinizin və ya maraqlarınız və bu rolun onlarla qarşılıqlı əlaqədə sizə necə kömək edəcəyi.
  • Onlar sizin dəyərlərinizə və işəgötürənin dəyərlərinə nə qədər uyğun gəlirlər.

Siz deyə bilərsiniz: “Hazırda müsahibədə olduğum  bu iş mənə karyera yolum üçün lazım olan bacarıq və təcrübəni təmin etmək baxımından tamamilə əladır.” 

 

10. Sizi nə motivasiya edir?

İşəgötürən sizin yaxşı bir iş ərsəyə gətirməyiniz üçün sizə nə lazım olduğunu bilməyə kömək edir. Bu mühüm sualdır, çünki o, potensial işəgötürənə sizi başa düşməyə və motivasiyalarınızın təşkilatın mədəniyyətinə uyğun olub-olmadığını ölçməyə imkan verir. Bacarıqlarınızın, təcrübənizin və şəxsiyyətinizin işə uyğun olması vacibdir. 

 

11. Xarakterinizi 30-dan az kəlmə ilə təsvir edin

İşəgötürən sizin özünüzdən xəbərdar olub olmadığınızı öyrənmək üçün bu sualdan istifadə edir. Özünü dərk etmək müsbət peşəkar xüsusiyyətdir. Özünü bilən insanlar adətən rəy və peşəkar inkişafa açıqdırlar. Sual həm də sizin çox məhdud miqdarda mürəkkəb məlumatı ümumiləşdirmək qabiliyyətinizi yoxlayır. Cavabınızda ən çox iki və ya üç xüsusiyyətə sadiq qalın. Cavabınızı etibarlı etmək üçün hər bir xüsusiyyəti nümunə göstərin.

 

12. Keçmiş işinizi niyə tərk etmisiniz?

İşinizi tərk etməyin bir çox səbəbləri ola bilər. Müsahibinizi bu iş dəyişikliyinə əmin edəcək düşüncəli cavab hazırlayın. Hazırkı və ya əvvəlki rolunuzun mənfi tərəflərinə diqqət yetirmək əvəzinə, gələcəyə və növbəti vəzifənizdə nə qazanacağınıza diqqət yetirin.

Misal: “Mən müştərilərlə daha sıx və uzunmüddətli əlaqələr qurmaq imkanı verən fürsət axtarıram. Hazırkı vəzifəmdə satış dövrü o qədər qısadır ki, müştərilərimlə münasibət qurmaq üçün istədiyim qədər vaxtım yoxdur. Münasibətlərin qurulması satış sahəsində karyera qurmağımın səbəblərindən biridir və bunun əsas prioritet olduğu bir şirkətlə işləməyi səbirsizliklə gözləyirəm. ”

 

13. Gələcək üçün hədəfləriniz nədir?

İşə götürmə menecerləri şirkətdə uzun müddət qalmaq istəyib-istəmədiyinizi müəyyən etmək üçün gələcək karyera hədəfləriniz haqqında suallar verirlər. Həmçinin, bu sual sizin ambisiyanızı, karyeranız üçün perspektivləri və qabaqcadan planlaşdırma qabiliyyətinizi ölçmək üçün istifadə olunur. Bu sualı həll etməyin ən yaxşı yolu cari karyera trayektoriyanızı və bu işin son məqsədlərinizə çatmağınıza necə kömək etdiyini müəyyən etməkdir.

Nümunə: “Mən növbəti illərdə olduğu kimi marketinq təcrübəmi inkişaf etdirməyə davam etmək istəyirəm. Sürətlə böyüyən bir startup layihələrində işləməkdə maraqlı olmağımın səbəblərindən biri də hər yoldan istifadə etmək və bu sahədə daha dolğun məlumat toplamaqdır. İnanıram ki, bu təcrübə bir gün marketinq şöbəsinə rəhbərlik etmək məqsədimə çatmağa kömək edəcək. ”

 

14. Çətin vəziyyətlərdən necə çıxdığınız barədə məlumat verə bilərsinizmi?

Bu sual tez-tez təzyiq altında nə qədər yaxşı performans göstərdiyinizi  və problem həll etmə qabiliyyətlərinizi qiymətləndirmək üçün istifadə olunur. Unutmayın ki, hekayələr fakt və rəqəmlərdən daha yaddaqalan olur.

 

15. Maaş aralığınız nə qədərdir?(Maaş gözləntiniz nə qədərdir?)

Müsahiblər bu sualı sizin gözləntilərinizin iş üçün büdcəyə uyğun olduğundan əmin olmaq üçün verirlər. Vəzifənin bazar dəyərindən çox aşağı və ya daha yüksək əmək haqqı diapazonu versəniz, öz dəyərinizi bilmədiyiniz təəssüratı yaradırsınız.

Misal: “Mənim maaş gözləntim XX, XXX və YY, YYY arasındadır. Bu, mənim kimi bir namizəd üçün orta əmək haqqıdır.”

 

16. Rəhbəriniz və ya iş yoldaşlarınız sizi necə təsvir edərdi?

Hər şeydən əvvəl dürüst olun. Sonra müsahibənin digər aspektlərində müzakirə etmədiyiniz gücü və xüsusiyyətləri, məsələn, güclü iş etikası və ya lazım olduqda digər layihələrdə iştirak etmək istəyinizi aşkar bildirməyə çalışın.

 

17. İşdən əlavə nə ilə maraqlanırsınız? Maraq dairələriniz yaxud hobbiləriniz nələrdir?

Müsahiblər bəzən sizi daha yaxından tanımaq, nəyə həvəsli olduğunuzu öyrənmək və iş saatlarından sonra istirahət etmək üçün işdən kənarda hobbiniz və ya maraqlarınız haqqında suallar verirlər. Dürüst olun, amma peşəkar olun və bütün vaxtınızı müraciət etdiyiniz işdən başqa bir işə diqqət yetirməyə sərf edəcək kimi səslənə biləcək cavablara diqqət yetirin.

 

18. Stresslə necə mübarizə aparırsınız?

İpucu: Bu, işdə stresli olub-olmadığınızı öyrənmək üçün bir hiylə sualı deyil. Əksinə, stresli bir anla necə davranmağınız problemləri həll etmək bacarığınızın göstəricisidir. İşəgötürənlər stresə konstruktiv cavab verən namizədləri işə götürmək istəyirlər, ona görə də bu suala cavabınızın şəxsi inkişafınızı əks etdirməsi vacibdir.

 

19. Heyvan olsaydınız, bu nə olardı?

Unutmayın ki, əgər işlə əlaqəsi olmayan yöndəmsiz bir sual verilsə, onlar cavabın nə olduğunu yox, necə reaksiya verdiyinizi ölçmək istəyirlər, buna dürüstlüklə yanaşın. Bu kimi qeyri-adi müsahibə suallarına cavab vermək çox vaxt çətin ola bilər. O, tez-tez bir namizədin təzyiqi necə idarə etdiyini, təşəbbüs səviyyəsini və rahatlıq zonasından kənarda qoyulmasına necə reaksiya verdiyini qiymətləndirmək üçün istifadə olunur.

“Bu, həqiqətən maraqlı sualdır” kimi başlanğıc cümlə ilə özünüzə bir az fikirləşdikdən sonra, bəzi güclü və ya xüsusiyyətlərinizi əks etdirən heyvanı seçə bilməlisiniz. ”

 

20. Bizimlə bağlı hər hansı sualınız varmı?

Bir çox işəgötürən bu sualı verir, çünki onlar haqqında daha çox öyrənmək üçün onlara ədalətli fürsət vermək istəyirlər. Bu sual həm də işəgötürənlərə rola olan marağınızı ölçmək və tənqidi düşünmə bacarıqlarınızı qiymətləndirmək üçün son fürsət verir. Yaxşı suallar yalnız şirkətin necə fəaliyyət göstərdiyini deyil, həm də sizin bu mühitə uyğun olub-olmadığınızı ortaya çıxaracaq. Aşağıdakı mövzular ətrafında suallar verə bilərsiniz:

  • Şirkət və ya şöbə.
  • Korporativ mədəniyyət.
  • Qoşulduğunuz komanda.
  • İlk ayda qarşılaşa biləcəyiniz çətinliklər.
  • Şirkətin gələcək istiqaməti.
  • Adi bir gün necə olacaq? sual budur.

 

İş müsahibənizdə sizə uğurlar arzulayırıq.

 

28.03.2023