İş həyatı ilə bağlı cəmiyyətdə çoxsaylı mənfi inanc və stereotiplər mövcuddur. Bu inanc sistemləri insanlar üzərində ciddi təsir yaradır və bəzən onların iş potensialını məhdudlaşdırır. Belə inanclar işçiləri stresə salmaqla yanaşı, karyera inkişafına da mane olur. Bu yazıda iş həyatında rast gəlinən və hər kəsin tanış olduğu 7 mənfi inancı geniş şəkildə müzakirə edəcəyik və bu düşüncələrin niyə yanlış olduğunu göstərəcəyik.
1. Uğur qazanmaq üçün həmişə çox işləmək lazımdır
Çox işləməyin uğurun əsas şərti olduğu düşüncəsi çox yayılmışdır. Halbuki, uzun iş saatları insanı motivasiyadan məhrum edə və tükənmişlik sindromuna səbəb ola bilər. Uzunmüddətli ağır iş rejimi həm fiziki, həm də zehni sağlamlığa zərər verə bilər. Effektiv iş, düzgün vaxt idarəetməsi və öncəliyini bilmək sayəsində mümkündür. Bir çox uğurlu insanlar məhsuldarlığı artırmaq üçün ağıllı strategiyalar tətbiq edir və iş yükünü səmərəli şəkildə idarə edirlər. Hər zaman çox işləməkdən daha önəmli olan məqsədyönlü və planlı çalışmaqdır. İntensiv iş qrafikinin əvəzinə, istirahətə vaxt ayırmaq və sosial həyatı qorumaq məhsuldarlığı artırır. Tədqiqatlar göstərir ki, iş və şəxsi həyat arasında balans yaratmaq daha uğurlu və motivasiyalı iş mühitini təmin edir. İşə ağıllı yanaşmaqla vaxtı daha səmərəli istifadə etmək mümkündür. Düzgün prioritetlər müəyyən etmək və fokuslanmaq məhsuldarlığı daha çox artırır. Müasir dövrdə çox işləməkdən daha çox effektiv işləmək əhəmiyyətlidir. Əks halda, tükənmişlik sindromu yaranır və insanın işə olan marağı itir. Bu inancın dəyişdirilməsi işçilərin həm fiziki, həm də emosional sağlamlığını qorumağa kömək edir.
2. İşdə səhv etmək böyük uğursuzluqdur
İşdə səhv etməyin böyük uğursuzluq olduğuna inanmaq geniş yayılmış bir fikirdir. Lakin əslində, səhvlər işçilərə öyrənmək və təkmilləşmək üçün əhəmiyyətli imkanlar yaradır. Bir çox uğurlu şirkət səhvləri öyrənmə prosesi kimi qəbul edir və işçilərini risk etməkdən qorxutmur. Səhvlər yeni metodların sınaqdan keçirilməsi və innovasiyaların yaranması üçün əsas vasitədir. İnsanlar səhvlərdən qorxduqda yaradıcılıqları məhdudlaşır və riskdən qaçırlar. Səhv etməkdən qorxmaq insanları öz rahatlıq zonalarında qalmağa məcbur edir. Müasir iş mühitində səhvləri qəbul edən və onlardan dərs çıxaran işçilər daha sürətlə inkişaf edirlər. Liderlərin dəstəyi və səhv etmək azadlığı işçiləri daha cəsur və yaradıcı edir. Təkrarlanan səhvlərdən öyrənmək və nəticə çıxarmaq uzunmüddətli uğurlar üçün əhəmiyyətlidir. Uğurlu karyera səhvlərdən alınan dərslərlə qurulur. İş yerində səhvlərə tolerant yanaşma mədəniyyətinin yaradılması müsbət iş mühitinə zəmin yaradır.
3. Rəhbər olmaq üçün illərlə təcrübə lazımdır
Çoxları düşünür ki, rəhbər olmaq üçün illərlə təcrübə qazanmaq vacibdir. Lakin uğurlu liderlik yalnız təcrübəyə deyil, şəxsi bacarıqlara və doğru yanaşmalara əsaslanır. Bəzi insanlar təcrübəsiz olsalar belə, təbii liderlik keyfiyyətləri ilə önə çıxırlar. Liderlik üçün düzgün qərarlar qəbul etmək, insanları motivasiya etmək və effektiv idarəetmə bacarıqları tələb olunur. İllərlə təcrübə qazanmaq hər zaman uğurlu rəhbər olmaq demək deyil. Müasir dövrdə innovativ və çevik liderlər təşkilatları daha uğurla idarə edir. Liderlik kursları və təlimləri ilə bu bacarıqları inkişaf etdirmək mümkündür. Liderlik əsasən ünsiyyət bacarıqları, emosional zəka və komanda idarəetməsi ilə əlaqəlidir.
4. Karyera inkişafı üçün yalnız diplom vacibdir
Ali təhsil diplomu karyera üçün əhəmiyyətlidir, lakin yeganə göstərici deyil. Müasir iş dünyasında praktiki bacarıqlar və iş təcrübəsi daha çox önəm qazanır. Təhsil hər zaman uğurlu karyera üçün zəmanət vermir. İşəgötürənlər namizədin şəxsi keyfiyyətlərinə, peşəkar bacarıqlarına və təcrübəsinə də böyük önəm verirlər. Təlim və sertifikat proqramları da karyera inkişafı üçün faydalıdır.
5. Yüksək maaş daha çox xoşbəxtlik gətirir
İnsanların çoxu düşünür ki, yüksək maaş insanı daha xoşbəxt edir. Lakin araşdırmalar göstərir ki, yüksək maaş hər zaman xoşbəxtlik gətirmir. İş mühitində müsbət münasibətlər və işdən məmnunluq da önəmlidir. İşlə şəxsi həyat arasında balansın qurulması uzunmüddətli xoşbəxtlik üçün əhəmiyyətlidir. Maddi təminat mühüm olsa da, işin mənəvi dəyəri və komanda ruhu da vacibdir. Yüksək maaşlı, lakin stresli işlər insanın həyat keyfiyyətini aşağı sala bilər.
6. İş yeri sabitliyi hər şeydən vacibdir
İnsanlar sabit iş yerlərinə sahib olmağı üstünlük verirlər. Lakin dəyişikliklər insanlara yeni imkanlar və təcrübələr qazandıra bilər. Sabitlik inkişafı məhdudlaşdıra və insanı yeniliklərdən uzaqlaşdıra bilər. Müasir iş bazarında çeviklik və uyğunlaşma bacarığı əhəmiyyətli hesab edilir. Təcrübə göstərir ki, iş yeri dəyişiklikləri yeni karyera imkanları açır. İşçilərin dəyişikliklərə açıq olması daha geniş təcrübə qazanmalarına kömək edir.
7. Peşəkar uğur şəxsi həyatdan vacibdir
Bəzi insanlar karyera uğurlarını şəxsi həyatdan üstün tutaraq şəxsi münasibətləri və sağlamlıqlarını laqeyd yanaşırlar. Lakin uzunmüddətli tədqiqatlar göstərir ki, iş həyatı ilə şəxsi həyat arasında balanssızlıq ciddi emosional və fiziki tükənməyə səbəb ola bilər. İnsan işdə uğur qazanmağa çalışarkən ailə münasibətlərini və sosial çevrəsini laqeyd etsə, nəticədə şəxsi həyatında problemlər yaşamağa başlayır. Bu da öz növbəsində işdəki məhsuldarlığa mənfi təsir göstərir. Peşəkar inkişaf və şəxsi həyat arasında tarazlıq yaratmaq yalnız fərdi xoşbəxtlik üçün deyil, iş mühitində uğurlu olmaq üçün də vacibdir. Daimi iş təzyiqi altında yaşamaq işçini stresə salır və motivasiyanı azaldır. Halbuki işçilərə sosial fəaliyyətlər üçün vaxt ayırmaq onların işə olan bağlılığını artırır. Ən uğurlu insanlar şəxsi vaxtlarına dəyər verərək ailələri ilə keyfiyyətli vaxt keçirənlərdir. İş və şəxsi həyat arasında balans yaratmaq yalnız xoşbəxtlik gətirmir, həm də uzunmüddətli uğura zəmin yaradır. Çox çalışmaqla əldə edilən uğur şəxsi münasibətlərin və sağlamlığın zədələnməsi ilə bərabərdirsə, bu uzun müddətdə həqiqi xoşbəxtlik gətirmir. Müasir liderlər və işəgötürənlər də işçilərini daha balanslı həyat tərzinə təşviq etməlidirlər, çünki məmnun işçi həm məhsuldar, həm də sadiq olur.
