Qaynaqçı (rusca сварщик) peşəsi artıq neçə illərdir ki, "çörəkli" peşə kimi tanınır.
Metal konstruksiyaları qaynaq etmək, elektrodlarla işləmək, boru kəmərlərini birləşdirmək qaynaqcinin əsas vəzifə öhdəlikləridir.
Avtomobil, zavodlarda sadə qaynaq işlərində çalışanlar bir qədər az, neft-qaz şirkətlərində işləyənlər (welding) isə yüksək maaş alır.
Bilik və bacarıqdan asılı olaraq qaynaqçı vakansiyası üzrə iş axtaranlar 700-2100 AZN maaşa iddia edə bilərlər.
Azərbaycanda qaynaqçı üçün vakansiyalara tələbat son dövlərdə artıb. Qaynaqçı vakansiyası üçün maaşlar aşağıdır. İşəgötürənin tələblərindən, namizədin bilik və bacarığından asılı olaraq iş üçün əmək haqqı dəyişir. Qaynaqçı kimi iş tapmaq istəyənlər üçün ölkədə perspektiv tam aydın deyil. İşə düzəlmək istəyənlər nəzərə almalıdır ki, qaynaqçı üzrə vakansiya elanlarında iş axtaranlardan gözlənilən bacarıqlar, qabiliyyətlər, texniki bilgilər və s. nisbətən yuxarıdır. Ümumilikdə, qaynaqçı üçün iş elanlarında namizəddən istənilən tələblər işəgötürən şirkətin böyüklüyü, büdcəsi, iş yükü, komandanın tərkibi, menecmenti və şirkətdə bu vakansiyaya ayrılan diqqətdən asılı xeyli dəyişir.
Qaynaqçı kimdir?
Qaynaqçı kimdir sualına belə cavab...
Qaynaqçı (rusca сварщик) peşəsi artıq neçə illərdir ki, "çörəkli" peşə kimi tanınır.
Metal konstruksiyaları qaynaq etmək, elektrodlarla işləmək, boru kəmərlərini birləşdirmək qaynaqcinin əsas vəzifə öhdəlikləridir.
Avtomobil, zavodlarda sadə qaynaq işlərində çalışanlar bir qədər az, neft-qaz şirkətlərində işləyənlər (welding) isə yüksək maaş alır.
Bilik və bacarıqdan asılı olaraq qaynaqçı vakansiyası üzrə iş axtaranlar 700-2100 AZN maaşa iddia edə bilərlər.
Azərbaycanda qaynaqçı üçün vakansiyalara tələbat son dövlərdə artıb. Qaynaqçı vakansiyası üçün maaşlar aşağıdır. İşəgötürənin tələblərindən, namizədin bilik və bacarığından asılı olaraq iş üçün əmək haqqı dəyişir. Qaynaqçı kimi iş tapmaq istəyənlər üçün ölkədə perspektiv tam aydın deyil. İşə düzəlmək istəyənlər nəzərə almalıdır ki, qaynaqçı üzrə vakansiya elanlarında iş axtaranlardan gözlənilən bacarıqlar, qabiliyyətlər, texniki bilgilər və s. nisbətən yuxarıdır. Ümumilikdə, qaynaqçı üçün iş elanlarında namizəddən istənilən tələblər işəgötürən şirkətin böyüklüyü, büdcəsi, iş yükü, komandanın tərkibi, menecmenti və şirkətdə bu vakansiyaya ayrılan diqqətdən asılı xeyli dəyişir.
Qaynaqçı kimdir?
Qaynaqçı kimdir sualına belə cavab vermək olar- qaynaqçı elektrik qövsünü, oksi-asetilen, metal və qaz alovlarını müxtəlif üsullarla kəsən, hissələri eyni üsulla birləşdirib forma verən şəxsdir. Bu peşə ilə məşğul olacaq insanların müəyyən bacarıqlara sahib olması çox vacibdir. Bu bacarıqlardan biri işi görəcək insanların əllərini və gözlərini koordinasiyalı şəkildə istifadə etmək bacarığıdır. Bununla belə, insan diqqətini müəyyən bir nöqtəyə cəmləməli və istədiyi formaları hazırlamaq qabiliyyətinə malik olmalıdır. Bundan əlavə, qaynaqçı əvvəlcə işi öz zehnində canlandırır, vizuallaşdırılmış dizaynı istənilən kağıza çəkir və kağıza köçürdüyü rəsmi təcəssüm etdirir. Bundan əlavə, qaynaqçılar bir çox fərqli sahədə işləmək imkanı tapa bilərlər. Onlar emalatxana və ya fabrik kimi qapalı yerlərdə işləyə bilərlər. Bununla belə, onların açıq yerlərdə işləmək imkanları da var. Bu peşədə çalışan insanların iş mühiti həm çirkli, həm də səs-küylü olur. Onların iş mühitində qaynaq maşını və kəsici lampa var. Kəsmə lampası və qaynaq maşınından çıxan qaz və işıq həm gözləri, həm də dərini qıcıqlandıra bilər. Ona görə də çox diqqətli olmaq lazımdır. Qaynaq prosesində istifadə olunan qazlar partlayıcı və tez alışan qazlardır. Buna görə də, qaynaq prosesində şəxs çox diqqətli olmalıdır. Bundan əlavə, əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət etməklə işləyərkən qaynaqçı eynəklərindən istifadə etməlidirlər.
Qaynaqçı iş elanlarında hansı vəzifələr göstərilir?
Qaynaqçının nə edəcəyi mövzusu xüsusilə bu peşə ilə məşğul olmaq istəyən insanlar üçün çox vacibdir. Qaynaqçının müəyyən vəzifə və öhdəlikləri var. Bu peşə ilə məşğul olan insanın təcrübəsi, bacarıq və öhdəliyi işlədiyi sektora görə dəyişir. Bu peşə ilə məşğul olan şəxslər ixtisaslı və bacarıqlı qaynaqçı kimi vəzifələrini yerinə yetirirlər. İxtisaslı mütəxəssislər bir çox metal növlərini və qaynaq xüsusiyyətlərini çox yaxşı bilənlərdir. İxtisaslı qaynaqçılar şagirlikdən usta kimi öz peşələrində irəliləyirlər. Bununla belə, ixtisaslı qaynaqçılar sertifikatlarını təlim vasitəsilə əldə edənlərdir. Onlar qabaqcıl qaynaq üsullarını öyrənir və inkişaf etdirirlər. Bacarıqlı qaynaqçılar komponentləri qaynaq etmək üçün əl qaynağı edə bilirlər və robotlardan istifadə edə bilərlər.
Robotlar fabrikdə tez-tez istifadə olunur. Göydələnlər, hündür binalar və metal istifadə edən binalar üçün binalarda polad şüaları birləşdirən tikinti qaynaqçıları ixtisaslı işçilərdir. Bununla belə, qaynaqçılar avtomobil yarışı komandasında da işləyə bilərlər. Onlar zədələnmiş maşının şassisini təmir edə bilərlər. Aviasiya tətbiqləri üzrə təhsil almış təcrübəli qaynaqçılar da var. Ancaq bu peşədə layihələrdən asılı olaraq bir çox qaynaq üsulu istifadə olunur. Qövs qaynağı üsulunda işçilər maşınla və ya əllə qaynaq edirlər. Bu peşə sahibləri metal hissələri həm aparmaq, həm də birləşdirmək üçün lazım olan qazlardan və oksigendən istifadə edirlər. Ekranlı metal qövs qaynağı, müqavimət qaynağı, sualtı qövs qaynağı, müasir lazer şüa mənbələri kimi bir çox əməliyyatları asanlıqla yerinə yetirə bilirlər. Bununla belə, qaynaq prosesi metal növünə görə fərqlənir. Bəzi metallar öz təbiətlərinə görə xüsusi qaynaq üsullarına ehtiyac duyurlar. Onlar görəcəkləri işə uyğun material və metalları seçirlər. Qaynaqçının öhdəliklərinə aşağıdakılar daxildir:
-
Onlara verilən metallarda deformasiyaların düzəldilməsi
-
İş mühitində material və alətlərin müəyyən edilməsi və təşkili
-
Metallar üzərində istədiyiniz formanı vermək
-
Metallar üzərində əyilmə əməliyyatlarını yerinə yetirməyi bacarmaq
-
İstənilən forma və ölçülərdə metal növlərinin və dəmirlərin kəsilməsi və birləşdirilməsi
-
Perçinləmə edilməsi
-
Qazma əməliyyatları üçün qazmadan istifadə
-
Oksid qazından və qaynaqdan istifadə
Qaynaqçı olmaq üçün hansı təhsil lazımdır?
Bu peşəni yerinə yetirmək üçün şəxsin ibtidai təhsili tamamlaması kifayətdir. Bu sahədə böyümək və özünü təkmilləşdirmək istəyən şəxslər həm rəsmi, həm də özəl peşə kurslarında iştirak edərək sertifikat əldə edə bilərlər. Bu kurslar həm ustalıq, həm də səyahətçi təhsili təklif edir. Qaynaqçı və ya səyahətçi üçün bir çox sertifikatlı peşə təhsili proqramları təşkil edilir. İbtidai təhsilini başa vurmuş şəxslər bu sertifikat proqramlarında iştirak edərək kurslarda müvəffəqiyyət qazandıqları təqdirdə qaynaqçı və ya səyahətçi olmaq hüququna malikdirlər. Bundan əlavə, peşə liseylərinin metal emalı şöbələrində qaynaq ixtisası üzrə təlimlər keçirilir. Peşə liseyləri ilə yanaşı, ali məktəblərin peşə məktəblərində Qaynaq və Qaynaq texnologiyası şöbələri fəaliyyət göstərir. Usta olmaq istəyən qaynaqçı, həm də şagirdlik mərhələlərini uğurla keçməlidir.
Qaynaqçı olmaq üçün hansı tələblər var?
Qaynaqçı olmaq üçün tələbələri bilmək qaynaqçı olmaq istəyənlərin çoxu üçün vacib məsələdir. Bu peşə ilə məşğul olmaq üçün müvafiq təlim proqramlarında iştirak etmək və bu proqramları uğurla başa vurmaq lazımdır. Müvəffəqiyyətli namizədlərə Qaynaqçı Sertifikatı verilir. Bu sertifikat proqramlarında-həndəsi bərk cisimlər, kompüter biliklərinin öyrədilməsi, qaynaq, qazma maşınlarından istifadə, metalların kəsilməsi və birləşdirilməsi, metalların əyilməsi və düzəldilməsi, lehimləmə, perçinləmə, formalaşdırma, profil və boru qaynaq prosesləri, oksi-qaz ilə müxtəlif metal prosesləri verilir. Bu bölmədə ölçmə və nəzarət texnikası, riyazi qaynaq texnologiyası, kod quruluşu texnikası, qaynaq və maşın bilikləri, güc, texniki rəsm və iş sağlamlığı və təhlükəsizliyi kimi müəyyən kurslar verilir. Peşə təhsili mərkəzlərində də təlimlər keçirilir. Bununla yanaşı, peşə və texniki orta ixtisas təhsili müəssisələrində metal texnologiyası sahəsində də təhsil verilir. Saytımızda qaynaqçı vakansiya üzrə bir çox iş elanları mövcuddur.