Kitablar insan həyatının ayrılmaz bir hissəsidir. Onlar sadəcə məlumat qaynağı deyil, həm də ruhun qidası, fikrin inkişafı üçün bir vasitədir. Müasir dövrdə kitab oxumaq vərdişinin daha da yayılması üçün müxtəlif yollar axtarılır. Bu istiqamətdə önə çıxan peşələrdən biri də “kitab məsləhətçisi”dir. Kitab mağazalarında, kitabxanalarda, onlayn platformalarda və hətta sosial şəbəkələrdə bu sahədə fəaliyyət göstərən insanlara rast gəlirik. Onlar oxucuların maraqlarına və ehtiyaclarına uyğun kitab tövsiyələri edirlər. Bu həm informasiya paylaşımı, həm də müştəri məmnuniyyətinin təmin edilməsi baxımından mühüm rola malikdir. Texnologiyanın inkişafı ilə kitab seçimləri daha da artdığı üçün insanlara bəzən nə oxumaq istədiklərini müəyyənləşdirmək çətin olur. Bu zaman yardımımıza kitab məsləhətçiləri çatır. Onlar sanki oxucunun zehni bələdçisi kimi çıxış edirlər.
Kitab məsləhətçisi kimdir?
Kitab məsləhətçisi – geniş mənada oxuculara kitab seçimi ilə bağlı yön göstərən, onların maraq dairəsinə uyğun ədəbiyyat tövsiyə edən bir mütəxəssisdir. Bu şəxs həm klassik, həm də müasir ədəbiyyatı yaxından tanımalı, müxtəlif janrlarda əsərlərlə tanış olmalıdır. Kitab məsləhətçiləri bəzən kitabxanalarda, bəzən isə kitab mağazalarında çalışırlar. Son illərdə sosial mediada fəaliyyət göstərən müstəqil kitab məsləhətçiləri də kifayət qədər populyarlaşıb. Onlar həm yazılı, həm də video formatda izləyicilərə kitab tövsiyə edir, oxucuların suallarını cavablandırırlar. Belə bi...
Kitablar insan həyatının ayrılmaz bir hissəsidir. Onlar sadəcə məlumat qaynağı deyil, həm də ruhun qidası, fikrin inkişafı üçün bir vasitədir. Müasir dövrdə kitab oxumaq vərdişinin daha da yayılması üçün müxtəlif yollar axtarılır. Bu istiqamətdə önə çıxan peşələrdən biri də “kitab məsləhətçisi”dir. Kitab mağazalarında, kitabxanalarda, onlayn platformalarda və hətta sosial şəbəkələrdə bu sahədə fəaliyyət göstərən insanlara rast gəlirik. Onlar oxucuların maraqlarına və ehtiyaclarına uyğun kitab tövsiyələri edirlər. Bu həm informasiya paylaşımı, həm də müştəri məmnuniyyətinin təmin edilməsi baxımından mühüm rola malikdir. Texnologiyanın inkişafı ilə kitab seçimləri daha da artdığı üçün insanlara bəzən nə oxumaq istədiklərini müəyyənləşdirmək çətin olur. Bu zaman yardımımıza kitab məsləhətçiləri çatır. Onlar sanki oxucunun zehni bələdçisi kimi çıxış edirlər.
Kitab məsləhətçisi kimdir?
Kitab məsləhətçisi – geniş mənada oxuculara kitab seçimi ilə bağlı yön göstərən, onların maraq dairəsinə uyğun ədəbiyyat tövsiyə edən bir mütəxəssisdir. Bu şəxs həm klassik, həm də müasir ədəbiyyatı yaxından tanımalı, müxtəlif janrlarda əsərlərlə tanış olmalıdır. Kitab məsləhətçiləri bəzən kitabxanalarda, bəzən isə kitab mağazalarında çalışırlar. Son illərdə sosial mediada fəaliyyət göstərən müstəqil kitab məsləhətçiləri də kifayət qədər populyarlaşıb. Onlar həm yazılı, həm də video formatda izləyicilərə kitab tövsiyə edir, oxucuların suallarını cavablandırırlar. Belə bir mütəxəssis insan psixologiyasını da qismən bilməli, fərqli yaş və maraq qruplarına uyğun yanaşma sərgiləməlidir. Kitab məsləhətçisinin əsas məqsədi insanları oxumağa təşviq etmək və onların maraqlarına ən uyğun kitabı tapmaqdır. Bu peşə sahibləri oxumağı sevən, tənqidi düşünə bilən, analiz qabiliyyəti yüksək şəxslərdir. Kitab məsləhətçisinin tövsiyəsi ilə bir kitabı oxumaq, bəzən insanın həyatında dönüş nöqtəsi ola bilər. Məhz bu səbəbdən bu peşənin dəyəri son illərdə daha da artıb.
Kitab məsləhətçisi nə iş görür?
Kitab məsləhətçisinin əsas vəzifəsi insanlara fərdi maraqlarına uyğun kitablar tövsiyə etməkdir. Bu tövsiyələr sadəcə janra və müəllifə əsaslanmır, eyni zamanda oxucunun psixoloji halı, yaş qrupu və əvvəlki oxu təcrübəsi də nəzərə alınır. Məsələn, bir yeniyetmə üçün motivasiyaverici və ilhamlandırıcı kitablar, yaşlı bir oxucu üçün isə klassik və ya tarixi ədəbiyyat məsləhət görülə bilər. Kitab məsləhətçisi, həmçinin yeni çıxan kitablar haqqında məlumatlı olmalı, onların məzmunu, dili və məqsədi barədə məlumat verməlidir. Kitab mağazalarında çalışan məsləhətçilər müştərilərlə birbaşa ünsiyyətdə olur və onların suallarını cavablandırırlar. Sosial mediada fəaliyyət göstərənlər isə geniş auditoriyaya kitab icmalları, oxu siyahıları və tematik tövsiyələr təqdim edirlər. Kitab sərgilərində, ədəbiyyat festivallarında da kitab məsləhətçilərinin iştirakı mümkündür. Onlar burada müxtəlif auditoriyalarla ünsiyyət quraraq, ədəbiyyatın təbliği ilə məşğul olurlar. Eyni zamanda, bəzi kitab məsləhətçiləri təhsil müəssisələri ilə əməkdaşlıq edərək tələbələr üçün xüsusi oxu proqramları hazırlayırlar. Yəni bu peşə təkcə kitab tanıtmaq deyil, həm də oxucunu tanımaq və onunla düzgün ünsiyyət qurmaq bacarığı tələb edir.
Kitab məsləhətçisi üçün iş elanlarında hansı vəzifələr göstərilir?
İş elanlarında kitab məsləhətçiləri üçün çoxşaxəli vəzifələr qeyd olunur. Əsasən, müştərilərə kitab tövsiyə etmək, kitab mağazasında və ya kitabxanada oxucu ilə düzgün əlaqə qurmaq başlıca vəzifələr arasındadır. Eyni zamanda, satışın təşkili və müştəri məmnuniyyətinin təmin edilməsi də bu peşənin əsas funksiyalarındandır. Bəzi elanlarda sosial media idarəçiliyi və kitablarla bağlı kontent hazırlanması kimi işlər də tələb olunur. Məsələn, “Həftənin kitabı” rubrikası üçün mətn hazırlamaq, kitab icmalları yazmaq və ya video formatda təqdimatlar etmək kitab məsləhətçisinin işi ola bilər. Bundan başqa, kitab anbarında məhsulların çeşidlənməsi və stok nəzarəti də bəzi iş elanlarında qeyd edilir. Yeni gələn kitabların sistemə daxil edilməsi, rəf dizaynı və kitab tematikasına görə sıralanması da vəzifələrə daxil ola bilər. Kitab tədbirlərində iştirak etmək, müəllif görüşlərini təşkil etmək və tədbir iştirakçılarına kitablarla bağlı məlumat vermək də bu sahədə çalışanlardan gözlənilən işlər sırasındadır. Ümumiyyətlə, kitab məsləhətçisi kimi fəaliyyət göstərmək istəyən şəxsdən həm satış, həm məzmun, həm də oxucu psixologiyası sahəsində bilgili olması tələb edilir. Bu səbəbdən, iş elanlarında geniş və müxtəlif vəzifələr yer alır.
Kitab məsləhətçisi vakansiyalarında hansı bacarıqlar tələb olunur?
Kitab məsləhətçisi vakansiyalarında ilk növbədə geniş oxu dairəsinə malik olmaq tələb edilir. Namizəd müasir və klassik ədəbiyyatı tanımalı, müxtəlif janrlarda yazılmış əsərləri fərqləndirə bilməlidir. Güclü ünsiyyət bacarığı vacibdir, çünki bu şəxs oxucu ilə dialoq qurmalı, onun ehtiyaclarını doğru başa düşməlidir. Müştəri yönümlü düşünmək, səbrli və diqqətli olmaq da bu işdə əsas şərtlərdəndir. Eyni zamanda, təqdimat bacarığı, kontent yazmaq və bəzən sosial media platformalarında aktiv olmaq da üstünlük sayılır. Bəzi iş elanlarında xarici dil bilikləri də əlavə tələblər sırasındadır – xüsusilə ingilis dili, çünki bir çox yeni kitablar orijinal dildə oxunmalı olur. Komanda ilə işləmək bacarığı, vaxt idarəetməsi və təşəbbüskar olmaq da kitab məsləhətçisinin uğur qazanmasına təsir göstərir. Kitab satışı ilə bağlı texnoloji platformalardan istifadə etmə bacarığı – məsələn, CRM sistemləri, kitab məlumat bazaları və elektron kitab kataloqları ilə işləmək – də tələb oluna bilər. Ümumilikdə, bu peşə təkcə kitab sevgisi ilə deyil, həm də texniki və kommunikativ bacarıqlarla sıx bağlıdır.
Kitab məsləhətçisinin maaşı nə qədərdir?
Kitab məsləhətçisinin maaşı bir neçə faktordan asılı olaraq dəyişir: iş yeri (kitab mağazası, kitabxana, nəşriyyat və ya onlayn platforma), təcrübə, şəhər və vəzifə öhdəlikləri. Azərbaycanda bu sahədə çalışan yeni başlayan bir kitab məsləhətçisinin maaşı adətən 400-600 AZN arasında dəyişə bilər. Daha təcrübəli və satışla paralel işləyən şəxslərin qazancı isə 800 AZN və ya daha çox ola bilər. Sosial mediada öz auditoriyasını quran kitab məsləhətçiləri isə sponsorlu kontentlər və əməkdaşlıqlarla əlavə gəlir əldə edə bilərlər. Bəzi nəşriyyatlar və ya kitab mağazaları bonus sistemi də tətbiq edir – məsələn, satılan kitab sayı əsasında əlavə gəlir. Əgər kitab məsləhətçisi əlavə olaraq kontent yaradıcılığı, təqdimatlar və tədbir təşkilatı ilə də məşğuldursa, bu zaman maaşı daha yüksək olur. Xarici ölkələrdə isə bu peşənin gəliri daha geniş diapazonda dəyişir. Onlayn platformalarda çalışan kitab ekspertləri isə bəzən bu rəqəmi daha da üstələyə bilər. Nəticədə, bu peşə sevgi və zəhmət tələb etsə də, düzgün şəkildə qurularsa, həm mənəvi, həm maddi baxımdan qaneedici ola bilər.