Son illərdə texnologiyanın sürətli inkişafı bir çox sahəyə təsir göstərib və bu sahələrdən biri də pilotsuz uçuş aparatları – yəni dronlardır. Əvvəllər yalnız hərbi məqsədlərlə istifadə olunan dronlar bu gün mülki sahələrdə də geniş yayılıb. Fotoqrafiyadan tutmuş kənd təsərrüfatına, logistikadan təhlükəsizlik sahələrinə qədər dronların istifadəsi gündən-günə artır. Bu artım nəticəsində isə “dron sürücüsü” peşəsi ön plana çıxıb və getdikcə daha çox tələb olunur. Artıq bir çox ölkədə və şirkətdə peşəkar dron operatorları axtarılır və bu, yeni iş imkanları yaradıb. Dron sürücüsü olmaq yalnız texniki bilik deyil, həm də məsuliyyət və peşəkarlıq tələb edir. Bu yazıda “dron sürücüsü” nədir, nə iş görür, hansı bacarıqlara malik olmalıdır və bu sahədə əmək bazarı necədir kimi suallara ətraflı cavab verəcəyik. Əgər texnologiyaya marağınız varsa və gələcəyin peşələrindən biri ilə maraqlanırsınızsa, bu sahə sizin üçün uyğun ola bilər. İndi isə gəlin, dron sürücüsü anlayışına bir qədər daha dərindən baxaq.
Dron sürücüsü kimdir?
Dron sürücüsü – digər adı ilə dron operatoru – uzaqdan idarə olunan pilotsuz uçuş aparatlarını (PUA) idarə edən şəxsdir. Bu şəxslər müxtəlif məqsədlər üçün, məsələn, hava çəkilişi, kənd təsərrüfatı nəzarəti, xəritələmə və ya təhlükəsizlik monitorinqi üçün dronlardan istifadə edirlər. Dron sürücüsü yalnız bir cihazı idarə edən texniki şəxs deyil, eyni zamanda hava şəraitini, uçuş planını və təhlükəsizlik qaydalarını n...
Son illərdə texnologiyanın sürətli inkişafı bir çox sahəyə təsir göstərib və bu sahələrdən biri də pilotsuz uçuş aparatları – yəni dronlardır. Əvvəllər yalnız hərbi məqsədlərlə istifadə olunan dronlar bu gün mülki sahələrdə də geniş yayılıb. Fotoqrafiyadan tutmuş kənd təsərrüfatına, logistikadan təhlükəsizlik sahələrinə qədər dronların istifadəsi gündən-günə artır. Bu artım nəticəsində isə “dron sürücüsü” peşəsi ön plana çıxıb və getdikcə daha çox tələb olunur. Artıq bir çox ölkədə və şirkətdə peşəkar dron operatorları axtarılır və bu, yeni iş imkanları yaradıb. Dron sürücüsü olmaq yalnız texniki bilik deyil, həm də məsuliyyət və peşəkarlıq tələb edir. Bu yazıda “dron sürücüsü” nədir, nə iş görür, hansı bacarıqlara malik olmalıdır və bu sahədə əmək bazarı necədir kimi suallara ətraflı cavab verəcəyik. Əgər texnologiyaya marağınız varsa və gələcəyin peşələrindən biri ilə maraqlanırsınızsa, bu sahə sizin üçün uyğun ola bilər. İndi isə gəlin, dron sürücüsü anlayışına bir qədər daha dərindən baxaq.
Dron sürücüsü kimdir?
Dron sürücüsü – digər adı ilə dron operatoru – uzaqdan idarə olunan pilotsuz uçuş aparatlarını (PUA) idarə edən şəxsdir. Bu şəxslər müxtəlif məqsədlər üçün, məsələn, hava çəkilişi, kənd təsərrüfatı nəzarəti, xəritələmə və ya təhlükəsizlik monitorinqi üçün dronlardan istifadə edirlər. Dron sürücüsü yalnız bir cihazı idarə edən texniki şəxs deyil, eyni zamanda hava şəraitini, uçuş planını və təhlükəsizlik qaydalarını nəzərə alan bir mütəxəssisdir. Bu peşə sahibləri müəyyən sertifikatlara və bəzən dövlət tərəfindən verilən icazələrə sahib olmalıdır. Müasir dövrdə dronlar müxtəlif ölçülərdə və funksionallıqlarda olur, bu da operatorun daim yeni biliklərə yiyələnməsini tələb edir. Dron sürücüləri həm fərdi, həm də kommersiya məqsədli layihələrdə işləyə bilirlər. Bəzi hallarda bu operatorlar müstəqil freelancer olaraq fəaliyyət göstərsə də, bir çoxu daimi işçi kimi müxtəlif təşkilatlarda çalışırlar. Məsələn, film studiyaları, xəbər agentlikləri, tikinti şirkətləri və kənd təsərrüfatı müəssisələri bu xidmətlərə ehtiyac duyurlar. Beləliklə, dron sürücüsü təkcə texnoloji avadanlıqla işləyən biri deyil, həm də strateji qərarlar verən və hava məkanını analiz edən bir peşəkar hesab olunur.
Dron sürücüsü nə iş görür?
Dron sürücüsünün əsas vəzifəsi pilotsuz uçuş aparatını təhlükəsiz və effektiv şəkildə idarə etməkdir. Bunun üçün operator əvvəlcədən uçuş planı hazırlayır və dronun uçacağı ərazi, uçuş yüksəkliyi və istiqamətini müəyyən edir. Uçuş zamanı cihazın batareya səviyyəsi, hava şəraiti və ətraf mühitdəki potensial təhlükələri izləmək vacibdir. Dron sürücüsü eyni zamanda əldə olunan görüntüləri və ya digər məlumatları analiz etməli və lazım olduqda müvafiq hesabat hazırlamalıdır. Tikinti sahəsində çalışan operatorlar layihənin irəliləyişini izləyir, kənd təsərrüfatında olanlar isə məhsulun vəziyyətini yoxlayır. Media sektorunda işləyənlər isə filmlər və xəbərlər üçün hava çəkilişləri aparırlar. Dronla uçuş zamanı təhlükəsizlik qaydalarına riayət etmək və ətrafdakı insanlara və əşyalara zərər vurmamaq çox önəmlidir. Bəzi hallarda operatorlar termal kamera və digər sensorlar ilə təchiz olunmuş dronlardan da istifadə edirlər. Bundan əlavə, dronların texniki baxışını həyata keçirmək, proqram təminatlarını yeniləmək və cihazın sazlığını təmin etmək də dron sürücüsünün işinə daxildir. Bu səbəbdən bu peşə texniki biliklə yanaşı, məsuliyyətlilik və diqqət tələb edir.
Dron sürücüsü üçün iş elanlarında hansı vəzifələr göstərilir?
Dron sürücüsü vakansiyalarında göstərilən vəzifələr işin spesifik sahəsinə görə dəyişsə də, bəzi ümumi tələblər hər yerdə qarşılaşılır. Ən çox rast gəlinən vəzifələrə uçuş planlarının hazırlanması və icrası daxildir. Şirkətlər operatorlardan uçuş zamanı görüntülərin keyfiyyətini təmin etməyi və əldə olunan məlumatları analiz etməyi gözləyirlər. Bəzi vakansiyalarda dronun texniki baxışlarını keçirmək və təmir işlərini koordinasiya etmək də vəzifələr arasında göstərilir. Əgər dron təhlükəli və ya məhdud ərazilərdə uçurulacaqsa, operatorun əlavə sertifikatlara sahib olması tələb oluna bilər. Kənd təsərrüfatı ilə bağlı vakansiyalarda məhsul səviyyələrinin monitorinqi və xəstəliklərin aşkarlanması üçün çəkilişlər əsas vəzifə olur. Tikinti sahəsində isə layihələrin 3D xəritələnməsi və prosesin dokumentasiyası ön plana çıxır. Əlavə olaraq bəzi vakansiyalarda məlumatların proqram təminatı ilə işlənməsi, məsələn, GIS proqramlarında vizuallaşdırılması da istənilir. Dron sürücüsü, həmçinin uçuşdan əvvəl və sonra hesabatlar hazırlamalı və nəticələri komanda ilə paylaşmalıdır. Bu baxımdan, dron operatorları yalnız idarəetmə deyil, həm də texniki və analitik bacarıqlara malik olmalıdır.
Dron sürücüsü vakansiyalarında hansı bacarıqlar tələb olunur?
Dron sürücüsü olmaq üçün ilk növbədə texnoloji cihazlarla işləmək bacarığı vacibdir. İdarəetmə sistemləri, naviqasiya texnologiyaları və GPS sistemləri ilə tanış olmaq bu sahədə çalışanlar üçün əsas şərtlərdəndir. Əla müşahidə və diqqət bacarığı, həmçinin məkan oriyentasiyası da olduqca önəmlidir. Dron sürücüsünün uçuş zamanı qərar vermə bacarığı və fövqəladə hallara hazırlığı da işə qəbulda nəzərə alınır. Müasir vakansiyalarda operatorun müxtəlif proqram təminatlarını – xüsusilə Adobe Premiere, Final Cut Pro və ya GIS proqramlarını bilməsi üstünlük sayılır. Əl ilə idarəetmə və avtomatik uçuş rejimləri arasında keçid edə bilmə qabiliyyəti də vacibdir. Bəzi işlərdə aerofotoqrafiya və ya video montaj bacarığı da tələb oluna bilər. Əlavə olaraq, effektiv kommunikasiya və komanda ilə işləmək bacarığı olan şəxslər bu sahədə daha uğurlu olurlar. Dil bilikləri, xüsusilə texniki ingilis dili, beynəlxalq layihələrdə və sənədlərlə işləyərkən üstünlük yaradır. Sonda isə dron sürücüsünün etibarlılığı və təhlükəsizlik qaydalarına ciddi yanaşması önəmli şərtlərdən biridir.
Dron sürücüsünün maaşı nə qədərdir?
Dron sürücüsünün maaşı bir sıra faktorlardan asılı olaraq dəyişir – bunlara təcrübə, işlədiyi sahə, ölkə və şirkətin ölçüsü daxildir. Başlanğıc səviyyəsində olan dron operatorları adətən aşağıdan orta səviyyəyə qədər maaş alırlar, lakin bu sahədə təcrübə artdıqca gəlir də yüksəlir. Azərbaycanda yeni başlayan bir dron operatorunun aylıq maaşı təxminən 800-1500 AZN arasında dəyişə bilər. Təcrübəli və sertifikatlı operatorlar isə 2000 AZN və daha yüksək əmək haqqı ilə işləyə bilirlər. Xarici ölkələrdə bu rəqəmlər daha da yüksəlir – məsələn, ABŞ və Avropa ölkələrində peşəkar dron sürücüləri illik 50,000-100,000 dollar arası gəlir əldə edə bilirlər. Xüsusi sahələrdə – məsələn, neft-qaz sənayesi, təhlükəsizlik və ya kəşfiyyat işlərində bu rəqəmlər daha da yüksək ola bilər. Freelancer kimi çalışan operatorlar isə layihə əsaslı ödəniş alır və bəzən bir günlük çəkiliş üçün belə yüksək məbləğ tələb edə bilirlər. Tikinti və kənd təsərrüfatı sahəsində daimi işləyən operatorlar isə daha stabil, lakin orta səviyyəli maaşlar əldə edirlər. Qeyd etmək lazımdır ki, bu sahədə sertifikatlar və peşəkar təlimlər maaşa birbaşa təsir göstərir. Nə qədər çox bacarıq və təcrübə varsa, maaş da bir o qədər yüksək olur.
