Müasir sənaye və istehsalat sahələrində peşəkar kadrlara olan tələbat günü-gündən artır. Bu sahələrdə xüsusi peşə bacarıqlarına malik olan işçilər, istehsalatın keyfiyyət və sürət baxımından inkişafında mühüm rol oynayırlar. Bu peşələrdən biri də tornaçı peşəsidir. Tornaçılar mexaniki detalların hazırlanmasında, metal və digər materialların formalaşdırılmasında əsas vəzifələri yerinə yetirirlər. Texniki biliklər, diqqət və məsuliyyət tələb edən bu iş sahəsi yüksək dəqiqlik və təcrübə istəyir. Tornaçılar həm fərdi istehsalat müəssisələrində, həm də böyük zavodlarda və fabriklərdə fəaliyyət göstərə bilirlər. Onların işi çox vaxt digər mühəndis və texniki heyətlə birgə planlaşdırılır və həyata keçirilir. Tornaçı peşəsi, həmçinin peşə məktəblərində və texniki kolleclərdə xüsusi proqramlarla öyrədilir. Bu peşəyə yiyələnmək istəyən şəxslər həm nəzəri biliklərə, həm də praktiki bacarıqlara malik olmalıdırlar. Peşəkar tornaçılar iş bazarında daim tələbatda olan mütəxəssislər sayılır.
Tornaçı kimdir?
Tornaçı, əsasən metal, plastik və digər materialları kəsərək, yonaraq və formaya salaraq müxtəlif mexaniki hissələrin hazırlanmasını həyata keçirən peşə sahibidir. O, xüsusi torna dəzgahlarından istifadə edərək texniki təsvirlərə və ölçülərə uyğun detalları hazırlayır. Tornaçılar mühəndislik rəsmlərini oxuya bilməli, ölçü alətləri ilə dəqiq işləməli və dəzgahları düzgün qurmağı bacarmalıdırlar. Onların işi böyük dəqiqlik və məsuliyyət tələb edir, çünki ən kiçik səhv məhsulun istifad...
Müasir sənaye və istehsalat sahələrində peşəkar kadrlara olan tələbat günü-gündən artır. Bu sahələrdə xüsusi peşə bacarıqlarına malik olan işçilər, istehsalatın keyfiyyət və sürət baxımından inkişafında mühüm rol oynayırlar. Bu peşələrdən biri də tornaçı peşəsidir. Tornaçılar mexaniki detalların hazırlanmasında, metal və digər materialların formalaşdırılmasında əsas vəzifələri yerinə yetirirlər. Texniki biliklər, diqqət və məsuliyyət tələb edən bu iş sahəsi yüksək dəqiqlik və təcrübə istəyir. Tornaçılar həm fərdi istehsalat müəssisələrində, həm də böyük zavodlarda və fabriklərdə fəaliyyət göstərə bilirlər. Onların işi çox vaxt digər mühəndis və texniki heyətlə birgə planlaşdırılır və həyata keçirilir. Tornaçı peşəsi, həmçinin peşə məktəblərində və texniki kolleclərdə xüsusi proqramlarla öyrədilir. Bu peşəyə yiyələnmək istəyən şəxslər həm nəzəri biliklərə, həm də praktiki bacarıqlara malik olmalıdırlar. Peşəkar tornaçılar iş bazarında daim tələbatda olan mütəxəssislər sayılır.
Tornaçı kimdir?
Tornaçı, əsasən metal, plastik və digər materialları kəsərək, yonaraq və formaya salaraq müxtəlif mexaniki hissələrin hazırlanmasını həyata keçirən peşə sahibidir. O, xüsusi torna dəzgahlarından istifadə edərək texniki təsvirlərə və ölçülərə uyğun detalları hazırlayır. Tornaçılar mühəndislik rəsmlərini oxuya bilməli, ölçü alətləri ilə dəqiq işləməli və dəzgahları düzgün qurmağı bacarmalıdırlar. Onların işi böyük dəqiqlik və məsuliyyət tələb edir, çünki ən kiçik səhv məhsulun istifadəyə yararsız olmasına səbəb ola bilər. Tornaçılar, həmçinin dəzgahların texniki baxımını da həyata keçirir, iş mühitinin təhlükəsizliyinə riayət edirlər. Bu peşə sahibinin fiziki gücü, göz-görmə koordinasiyası və uzun müddət diqqətli işləyə bilmə qabiliyyəti yüksək olmalıdır. Tornaçılar əsasən maşınqayırma, aviasiya, avtomobil sənayesi və energetika sahələrində işləyirlər. Bəzi tornaçılar CNC (Computer Numerical Control) dəzgahlarında işləyərək daha müasir və avtomatlaşdırılmış əməliyyatları yerinə yetirirlər. Onlar fərdi sifarişlər üzrə detalları hazırlaya, həmçinin kütləvi istehsalatda da iştirak edə bilərlər. Tornaçı peşəsi sənayenin texniki dayaq nöqtələrindən biri hesab olunur.
Tornaçı nə iş görür?
Tornaçının əsas işi müxtəlif materiallardan mexaniki hissələr hazırlamaqdır. O, materialı torna dəzgahına yerləşdirir, lazımi ölçüləri təyin edir və onu kəsərək, yonaraq, dəlik açaraq forma verir. Tornaçılar, eyni zamanda detalların səthinin cilalanması, dişlərin açılması və ölçülərin yoxlanılması kimi əlavə işləri də yerinə yetirirlər. Onlar detalların dəqiqliyini ölçü cihazları vasitəsilə yoxlayır, texniki çertyojlara uyğunluğunu təhlil edirlər. İş prosesi zamanı tornaçılar müxtəlif dəzgahlardan istifadə edirlər: əl ilə idarə olunan torna dəzgahları, yarı-avtomatik və avtomatik (CNC) dəzgahlar. Tornaçılar, həmçinin iş zamanı istifadə olunan alətlərin dəyişdirilməsi və itilənməsi ilə də məşğul olurlar. İşin keyfiyyətinə və dəqiqliyinə cavabdeh olan tornaçılar çox zaman mühəndislərlə sıx əməkdaşlıq şəraitində çalışırlar. Tornaçılar tez-tez texniki sənədlərlə işləyir, texnoloji prosesləri başa düşməli və onları düzgün tətbiq etməlidirlər. Həmçinin, onlar iş mühitində təhlükəsizlik qaydalarına ciddi şəkildə əməl etməlidirlər. Tornaçının işi həm əllə, həm də avtomatlaşdırılmış sistemlərlə mexaniki emal prosesini əhatə edir.
Tornaçı üçün iş elanlarında hansı vəzifələr göstərilir?
Tornaçı üçün iş elanlarında bir çox vəzifələr ətraflı şəkildə təsvir olunur. Əsas vəzifələrdən biri torna dəzgahında metal hissələrin işlənməsi və formalaşdırılmasıdır. Elanlarda çox zaman “detalların texniki rəsmlərə uyğun hazırlanması” kimi konkret tapşırıqlar qeyd edilir. Həmçinin, “emal zamanı ölçü cihazlarından istifadə edərək dəqiqliyin təmin edilməsi” vacib vəzifələrdən sayılır. Bəzi elanlarda tornaçının CNC dəzgahlarında işləmə bacarığı olması istənilir. Elanlar çox zaman “dəzgahların gündəlik baxımı və təmizliyi” vəzifəsini də əhatə edir. Digər vacib məsələ isə texniki təhlükəsizlik qaydalarına riayət etməkdir. Tornaçıdan tez-tez “əməyin mühafizəsi və istehsalat intizamına əməl etmə” tələb olunur. Elanlarda qeyd olunur ki, tornaçı “komanda ilə işləmək bacarığına” və “əməkdaşlıq mədəniyyətinə” sahib olmalıdır. Çox vaxt “müxtəlif alət və cihazlarla işləmək bacarığı” da tələb olunan vəzifələr arasında yer alır. Bəzi iş elanları əlavə olaraq “təcrübə illəri” və “məhsuldarlığa görə məsuliyyət daşımaq” kimi konkret şərtləri də göstərir.
Tornaçı vakansiyalarında hansı bacarıqlar tələb olunur?
Tornaçı vakansiyalarında əsasən texniki və praktik bacarıqlar ön plandadır. Ən vacib bacarıqlardan biri texniki çertyojları və rəsmləri oxuma bacarığıdır. Tornaçılar ölçü alətləri ilə işləməkdə, məsələn, ştangel, mikrometr, komparator kimi cihazlardan istifadə etməkdə bacarıqlı olmalıdırlar. Onlardan dəzgahların düzgün qurulması və işlədilməsi tələb olunur. Əl bacarığı və yüksək diqqət qabiliyyəti vacibdir, çünki iş yüksək dəqiqlik tələb edir. Təhlükəsizlik qaydalarına əməl etmək və iş mühitində məsuliyyətli davranmaq da mühüm bacarıqlardandır. CNC dəzgahları ilə işləyə bilmək üçün kompüter bilikləri də əlavə üstünlük sayılır. Eyni zamanda, tornaçılar texniki problemləri təhlil edib, onları həll etməyi bacarmalıdırlar. Fiziki dözümlülük və uzun müddət dayanıqlı işləyə bilmək də bu peşə üçün tələb olunan bacarıqlardandır. Komanda daxilində işləmək bacarığı, müştəri və rəhbərliklə düzgün ünsiyyət qurmaq da iş üçün önəmlidir. Bəzi işəgötürənlər tornaçının sertifikatlara və peşə məktəbi diplomuna sahib olmasını da tələb edirlər.
Tornaçının maaşı nə qədərdir?
Tornaçıların maaşı müxtəlif amillərdən asılı olaraq dəyişir. Əsas amillərdən biri iş təcrübəsi və bacarıq səviyyəsidir – təcrübəli tornaçılar yeni başlayanlara nisbətən daha yüksək maaş alırlar. Azərbaycanda orta səviyyəli tornaçının aylıq maaşı təxminən 600-1200 AZN arası dəyişə bilər. Lakin ixtisaslaşmış və CNC dəzgahlarında işləyə bilən tornaçılar 1500 AZN və daha yüksək maaş da əldə edə bilərlər. Böyük sənaye müəssisələrində və ya neft-qaz sektorunda çalışan tornaçılar üçün maaş daha yüksək ola bilər. Müəssisənin yerləşdiyi bölgə də maaş səviyyəsinə təsir edir – iri şəhərlərdə və sənaye zonalarında maaşlar daha çox olur. Eyni zamanda, iş saatları, növbəli iş rejimi və əlavə məsuliyyətlər də maaşın formalaşmasında rol oynayır. Bəzi iş yerləri tornaçılara sosial təminat, yemək, nəqliyyat və digər əlavə imkanlar da təqdim edir. Maaş müqavilə əsasında müəyyən olunur və sınaq müddətində dəyişə bilər. Xarici şirkətlərdə və ya beynəlxalq layihələrdə çalışan tornaçılar isə daha yüksək gəlir əldə edə bilirlər.
