Müasir dövrdə pərakəndə satış sahəsində uğurlu fəaliyyət göstərmək üçün yalnız keyfiyyətli məhsullar və uyğun qiymət siyasəti kifayət etmir. Alıcının diqqətini cəlb etmək, məhsulun düzgün təqdimatı və satış nöqtəsində görünürlüyünü artırmaq da son dərəcə vacibdir. Bu sahədə peşəkar şəkildə çalışan və məhsulun mağazada necə yerləşdiriləcəyini, necə daha effektiv təqdim olunacağını planlaşdıran bir peşəkar var: merçendayzer. Hər gün alış-veriş etdiyimiz supermarketlərdə, geyim mağazalarında, texnologiya dükanlarında gördüyümüz məhsul düzülüşü təsadüfi deyil. Arxasında planlı və strateji yanaşma dayanır və bu işi həyata keçirən şəxs məhz merçendayzerdir. Bir çox insan bu peşənin nə olduğunu, hansı məsuliyyətləri əhatə etdiyini və hansı bacarıqları tələb etdiyini tam olaraq bilmir. Halbuki bu sahə həm dinamik iş şəraiti, həm də karyera inkişafı baxımından maraqlı perspektivlər vəd edir. Merçendayzerlik, xüsusilə satış və marketinq sahələrində təcrübə qazanmaq istəyən gənclər üçün əla başlanğıc nöqtəsi ola bilər. Gəlin bu yazıda merçendayzerlik peşəsinin mahiyyətini, tələb olunan bacarıqları və əmək bazarındakı yerini ətraflı şəkildə araşdıraq.
Merçendayzer kimdir?
Merçendayzer – satış nöqtələrində məhsulların təqdimatına, yerləşdirilməsinə və görünüşünə cavabdeh olan mütəxəssisdir. Onun əsas məqsədi məhsulun alıcıya daha cəlbedici şəkildə təqdim olunması və nəticədə satışın artırılmasıdır. Merçendayzer yalnız məhsulu dükan rəfinə düzməklə kifayətlənmir, eyni zamanda m...
Müasir dövrdə pərakəndə satış sahəsində uğurlu fəaliyyət göstərmək üçün yalnız keyfiyyətli məhsullar və uyğun qiymət siyasəti kifayət etmir. Alıcının diqqətini cəlb etmək, məhsulun düzgün təqdimatı və satış nöqtəsində görünürlüyünü artırmaq da son dərəcə vacibdir. Bu sahədə peşəkar şəkildə çalışan və məhsulun mağazada necə yerləşdiriləcəyini, necə daha effektiv təqdim olunacağını planlaşdıran bir peşəkar var: merçendayzer. Hər gün alış-veriş etdiyimiz supermarketlərdə, geyim mağazalarında, texnologiya dükanlarında gördüyümüz məhsul düzülüşü təsadüfi deyil. Arxasında planlı və strateji yanaşma dayanır və bu işi həyata keçirən şəxs məhz merçendayzerdir. Bir çox insan bu peşənin nə olduğunu, hansı məsuliyyətləri əhatə etdiyini və hansı bacarıqları tələb etdiyini tam olaraq bilmir. Halbuki bu sahə həm dinamik iş şəraiti, həm də karyera inkişafı baxımından maraqlı perspektivlər vəd edir. Merçendayzerlik, xüsusilə satış və marketinq sahələrində təcrübə qazanmaq istəyən gənclər üçün əla başlanğıc nöqtəsi ola bilər. Gəlin bu yazıda merçendayzerlik peşəsinin mahiyyətini, tələb olunan bacarıqları və əmək bazarındakı yerini ətraflı şəkildə araşdıraq.
Merçendayzer kimdir?
Merçendayzer – satış nöqtələrində məhsulların təqdimatına, yerləşdirilməsinə və görünüşünə cavabdeh olan mütəxəssisdir. Onun əsas məqsədi məhsulun alıcıya daha cəlbedici şəkildə təqdim olunması və nəticədə satışın artırılmasıdır. Merçendayzer yalnız məhsulu dükan rəfinə düzməklə kifayətlənmir, eyni zamanda məhsulun yerləşdirilmə strategiyasını da müəyyən edir. Bu peşə sahibinin fəaliyyəti marketinq və satış sahələrinin kəsişməsində dayanır. O, həm şirkətin satış komandası ilə, həm də ticarət obyektlərinin nümayəndələri ilə sıx əməkdaşlıq edir. Merçendayzer istehlakçı davranışlarını təhlil edir, hansı məhsulun harada və necə yerləşdirilməsinin daha çox satış gətirəcəyini müəyyənləşdirir. Onlar mağazalarda promosiya materiallarının (baner, stend, afişa və s.) yerləşdirilməsi ilə də məşğul olurlar. Bəzi hallarda merçendayzerlər yeni məhsulların təqdimat mərhələsində də iştirak edirlər. Bu səbəbdən onların işi yalnız fiziki əmək deyil, həm də analitik düşüncə və yaradıcılıq tələb edir. Qısacası, merçendayzer mağazalarda gördüyümüz "cəlbedici" məhsul düzülüşünün arxasındakı əsas fiqurdur.
Merçendayzer nə iş görür?
Merçendayzerin əsas vəzifəsi satış nöqtələrində məhsulların düzgün və strateji şəkildə yerləşdirilməsini təmin etməkdir. O, mağazalarda stokların vəziyyətini yoxlayır, tükənmiş məhsulların yenilənməsini təşkil edir. Həmçinin, rəflərdə məhsul bolluğunu qoruyur və boş yerlərin yaranmamasına nəzarət edir. Merçendayzer marketinq kampaniyaları çərçivəsində promosiya materiallarının vaxtında və düzgün formada yerləşdirilməsinə məsuliyyət daşıyır. Müştəri diqqətini çəkmək üçün məhsulun rəqiblərdən fərqli və üstün görünməsini təmin etməyə çalışır. Bəzi hallarda satış təmsilçiləri ilə birlikdə məhsul haqqında məlumatları da alıcılara təqdim edirlər. Onların işi gündəlik olaraq fərqli mağazalara səfər etməyi və orada müəyyən tapşırıqları yerinə yetirməyi əhatə edir. Merçendayzerlər tez-tez hesabatlar hazırlayır, gördükləri işləri foto və yazılı şəkildə rəhbərliyə təqdim edirlər. Satışın artımını izləmək və təkliflər vermək də onların fəaliyyət sahəsinə daxildir. Beləliklə, merçendayzer həm əməliyyat, həm də strateji səviyyədə fəaliyyət göstərir.
Merçendayzer üçün iş elanlarında hansı vəzifələr göstərilir?
Əmək bazarında merçendayzer üçün nəzərdə tutulan vakansiyalarda müxtəlif vəzifə öhdəlikləri əks olunur. İlk növbədə məhsulların satış nöqtələrində düzgün və cəlbedici şəkildə yerləşdirilməsi tələb olunur. Eyni zamanda, stokların idarə edilməsi və təkrar sifarişlərin təşkili də mühüm şərtlərdən biridir. Promosiya materiallarının quraşdırılması, reklam kampaniyalarının tətbiqi və vizual standartlara riayət olunması tez-tez rast gəlinən tapşırıqlardandır. İş elanlarında tez-tez “səyyar merçendayzer” ifadəsinə rast gəlinir, bu da gündəlik olaraq fərqli satış nöqtələrinə baş çəkməyi nəzərdə tutur. İşəgötürənlər merçendayzerdən hesabat hazırlamaq, foto sənədləşmə aparmaq və satışla bağlı analizlər təqdim etməyi də tələb edirlər. Müştəri və satış komandası ilə yaxşı ünsiyyət bacarığı da önəmli meyarlardan biridir. Bəzi şirkətlər isə əlavə olaraq məhsul yerləşdirmə planlarını (planogram) izləmə və tətbiq etmə bacarığına üstünlük verir. Həmçinin, müəyyən hallarda fiziki güc tələb edən işlər də ola bilər, çünki məhsulların daşınması və yerləşdirilməsi zaman-zaman əmək tələb edir. Ümumilikdə, vakansiyalarda merçendayzerin həm texniki, həm təşkilati, həm də analitik bacarıqlara sahib olması gözlənilir.
Merçendayzer vakansiyalarında hansı bacarıqlar tələb olunur?
Merçendayzerlik peşəsində uğur qazanmaq üçün bir sıra bacarıqlar tələb olunur. İlk növbədə, diqqətlilik və məsuliyyət hissi ön plandadır, çünki məhsulların düzgün düzülməsi satış nəticələrinə birbaşa təsir edir. Ünsiyyət bacarıqları da vacibdir, çünki merçendayzer daim mağaza işçiləri, müştərilər və rəhbərliklə ünsiyyətdə olur. Planlaşdırma və vaxt idarəetmə qabiliyyəti də işin effektiv icrası üçün zəruridir. Bəzi hallarda fiziki dözümlülük də lazımdır, çünki merçendayzer uzun müddət ayaq üstə işləməli və məhsulları yerləşdirməlidir. Analitik düşüncə, satış məlumatlarını oxuya bilmək və məhsul düzülüşünün effektivliyini qiymətləndirmək qabiliyyəti də əhəmiyyətlidir. Kompüter bilikləri, xüsusilə Microsoft Excel və ya mobil tətbiqlərlə işləmək bacarığı üstünlük sayılır. Yaxşı foto çəkmək və sənədləri düzgün şəkildə hazırlamaq da gündəlik işin bir hissəsidir. Stressə davamlılıq və çevik qərarvermə qabiliyyəti də bu sahədə vacibdir. Avtomobil sürmək bacarığı və B kateqoriyalı sürücülük vəsiqəsi bəzi elanlarda şərt kimi göstərilə bilər, xüsusilə səyyar merçendayzer vakansiyalarında. Qısacası, merçendayzer həm fiziki, həm də zehni hazırlıq tələb edən bir peşədir.
Merçendayzerin maaşı nə qədərdir?
Merçendayzerlərin maaşı bir sıra faktorlardan asılı olaraq dəyişir: iş təcrübəsi, fəaliyyət sahəsi, işlədiyi şirkətin ölçüsü və yerləşdiyi region. Azərbaycanda yeni başlayan merçendayzerlərin aylıq maaşı orta hesabla 400-600 AZN civarında ola bilər. Təcrübəli və səyyar merçendayzerlərdə bu rəqəm 800-1000 AZN və daha artıq ola bilər. Böyük brendlərlə və ya beynəlxalq şirkətlərlə əməkdaşlıq edən merçendayzerlər daha yüksək əməkhaqqı alırlar. Bəzi hallarda əmək haqqı sabit maaşla yanaşı bonus sistemi ilə də tamamlanır. Satış nəticələrinə görə əlavə mükafatlar və motivasiya tədbirləri tətbiq oluna bilər. Həmçinin, yan xərclərin (nəqliyyat, yemək, telefon və s.) qarşılanması da əlavə üstünlük kimi təqdim olunur. Bu sahədə karyera inkişafı olduqca mümkündür – merçendayzerlikdən başlayıb satış meneceri, brend menecer və ya regional satış rəhbəri vəzifələrinə qədər yüksəlmək olar. Əlavə bacarıqlar və dil bilikləri də əmək haqqına təsir göstərən amillərdəndir. Nəticə etibarilə, merçendayzerlik həm sabit gəlir, həm də inkişaf perspektivi olan bir peşə sahəsidir.