Müasir dövrdə informasiya texnologiyaları (İT) sahəsi sürətlə inkişaf edir və bu inkişaf öz növbəsində bir sıra yeni peşələrin yaranmasına və mövcud olanların daha da aktuallaşmasına səbəb olur. Bu sahədə çalışan mütəxəssislər arasında İT texnik vəzifəsi mühüm yer tutur. Kompüterlərin, şəbəkələrin, proqram təminatlarının və digər texnoloji avadanlıqların düzgün və fasiləsiz işləməsi üçün bu mütəxəssislərin rolu danılmazdır. Hər bir şirkət, dövlət qurumu və ya təhsil müəssisəsi texniki dəstəyə ehtiyac duyur və məhz bu ehtiyac İT texniklərə olan tələbatı artırır. Bu peşə texnologiya ilə maraqlanan, texniki bilikləri olan və problemləri həll etməyi sevən insanlar üçün çox uyğun bir sahədir. İT texnik peşəsi yalnız texniki bacarıqlarla deyil, eyni zamanda analitik düşüncə və ünsiyyət qabiliyyəti ilə də ön plana çıxır. Bu məqalədə İT texnikin kim olduğunu, nə iş gördüyünü, bu sahədə vakansiyalarda hansı bacarıqların tələb olunduğunu və maaş səviyyəsini geniş şəkildə araşdıracağıq. Əgər siz də bu sahəyə maraqlısınızsa və ya İT sahəsində karyera qurmaq istəyirsinizsə, bu məqalə sizə aydın yol xəritəsi təqdim edəcək. Texnologiyanın hər an dəyişdiyi bir dünyada İT texnik kimi çalışmaq həm çətin, həm də olduqca maraqlı ola bilər. Gəlin indi bu peşəni daha yaxından tanıyaq.
İT texnik kimdir?
İT texnik — informasiya texnologiyaları sahəsində texniki dəstək göstərən, sistemlərin işləkliyini təmin edən və müxtəlif texnoloji problemləri həll edən bir mütəxəssisdir. Onun əsa...
Müasir dövrdə informasiya texnologiyaları (İT) sahəsi sürətlə inkişaf edir və bu inkişaf öz növbəsində bir sıra yeni peşələrin yaranmasına və mövcud olanların daha da aktuallaşmasına səbəb olur. Bu sahədə çalışan mütəxəssislər arasında İT texnik vəzifəsi mühüm yer tutur. Kompüterlərin, şəbəkələrin, proqram təminatlarının və digər texnoloji avadanlıqların düzgün və fasiləsiz işləməsi üçün bu mütəxəssislərin rolu danılmazdır. Hər bir şirkət, dövlət qurumu və ya təhsil müəssisəsi texniki dəstəyə ehtiyac duyur və məhz bu ehtiyac İT texniklərə olan tələbatı artırır. Bu peşə texnologiya ilə maraqlanan, texniki bilikləri olan və problemləri həll etməyi sevən insanlar üçün çox uyğun bir sahədir. İT texnik peşəsi yalnız texniki bacarıqlarla deyil, eyni zamanda analitik düşüncə və ünsiyyət qabiliyyəti ilə də ön plana çıxır. Bu məqalədə İT texnikin kim olduğunu, nə iş gördüyünü, bu sahədə vakansiyalarda hansı bacarıqların tələb olunduğunu və maaş səviyyəsini geniş şəkildə araşdıracağıq. Əgər siz də bu sahəyə maraqlısınızsa və ya İT sahəsində karyera qurmaq istəyirsinizsə, bu məqalə sizə aydın yol xəritəsi təqdim edəcək. Texnologiyanın hər an dəyişdiyi bir dünyada İT texnik kimi çalışmaq həm çətin, həm də olduqca maraqlı ola bilər. Gəlin indi bu peşəni daha yaxından tanıyaq.
İT texnik kimdir?
İT texnik — informasiya texnologiyaları sahəsində texniki dəstək göstərən, sistemlərin işləkliyini təmin edən və müxtəlif texnoloji problemləri həll edən bir mütəxəssisdir. Onun əsas vəzifəsi kompüter sistemlərinin, şəbəkələrin və digər texnoloji avadanlıqların düzgün işləməsinə nəzarət etməkdir. Bu peşə sahibi həm proqram təminatları, həm də fiziki cihazlarla işləyə bilir. Yəni İT texnik həm "hardware", həm də "software" sahəsində müəyyən biliklərə sahib olmalıdır. Onlar çox zaman şirkətlərin daxili İT departamentlərində çalışırlar və əməkdaşlara texniki yardım göstərirlər. Bu yardım həm uzaqdan (remote), həm də yerində ola bilər. İT texniklər istifadəçilərin qarşılaşdığı texniki problemləri tez və effektiv şəkildə həll etməli, həmçinin profilaktik texniki baxışları həyata keçirməlidirlər. Bəzi İT texniklər ixtisaslaşaraq konkret sahələrdə, məsələn, server texnikası və ya şəbəkə dəstəyi üzrə fəaliyyət göstərirlər. Onlar, həmçinin təhlükəsizlik protokollarına riayət edərək şirkətin məlumatlarının qorunmasında da iştirak edirlər. Bu səbəbdən, İT texnik peşəsi həm məsuliyyətli, həm də davamlı inkişaf tələb edən bir sahədir.
İT texnik nə iş görür?
İT texnikin iş fəaliyyəti geniş spektri əhatə edir və gün ərzində çoxsaylı vəzifələri yerinə yetirə bilər. Onun əsas funksiyalarından biri istifadəçilərə texniki dəstək göstərməkdir — yəni kompüter açılmadıqda proqram işləmir və ya printer qoşulmadıqda İT texnik müdaxilə edir. Eyni zamanda o, kompüterlərə yeni proqramların quraşdırılmasını, antivirusların yenilənməsini və digər sistem yeniləmələrinin həyata keçirilməsini təmin edir. Şirkətlərdə istifadə olunan lokal şəbəkələrin düzgün işləməsi, internet bağlantılarının sabitliyi və məlumatların ehtiyat nüsxələrinin alınması da onun məsuliyyətinə daxildir. Bəzi hallarda İT texniklər yeni texnoloji avadanlıqların quraşdırılmasını və konfiqurasiyasını da həyata keçirirlər. Onlar proqram təminatlarının lisenziyalarının izlənməsi və qanuni istifadəsinə də nəzarət edə bilərlər. Sistemlərdə nasazlıq baş verdikdə onların diaqnostikası və aradan qaldırılması üçün sürətli tədbirlər görürlər. Bundan başqa, texniki sənədlərin hazırlanması və istifadəçilərin maarifləndirilməsi də bu mütəxəssisin işinə daxildir. İT texnik, həmçinin məlumatların təhlükəsizliyinə də önəm verməli, istifadəçilərin hesablarının qorunmasını təmin etməlidir. Beləliklə, İT texnikin işi təkcə texniki bacarıqlardan ibarət deyil, eyni zamanda məsuliyyət, diqqət və operativlik tələb edir.
İT texnik üçün iş elanlarında hansı vəzifələr göstərilir?
İş elanlarında İT texniklər üçün geniş və spesifik vəzifələr qeyd olunur. Ən çox qarşılaşılan tələblərdən biri istifadəçi dəstəyi xidmətinin göstərilməsidir — bu, işçilərin gündəlik texniki problemlərinin həll olunmasını əhatə edir. Elanlarda kompüterlərin formatlanması, sistemlərin bərpası və proqram təminatının yenilənməsi kimi vəzifələr də yer alır. Şəbəkə avadanlıqlarının (router, switch, modem) idarə olunması və nasazlıqların aradan qaldırılması da əsas vəzifələrdən biridir. Bəzi vakansiyalarda ofisdaxili texniki inventarlaşdırma aparmaq və texniki hesabatları hazırlamaq da tələb olunur. Server sistemləri və ehtiyat nüsxələmə ilə bağlı biliklərə malik olmaq, bu sahədə iş görmək də zaman-zaman elanlarda göstərilir. Antivirus və təhlükəsizlik proqramlarının idarə olunması, lisenziyalı proqramların izlənməsi də vəzifə siyahısında ola bilər. Bəzi şirkətlər İT texnikin yeni əməkdaşlara texnoloji avadanlıqları izah etməsini və ilkin texniki təlimlər keçməsini də tələb edə bilər. Uzaqdan texniki dəstək göstərmək bacarığı da müasir dövrdə geniş yayılmış bir tələbdir. Nəhayət, bəzi vakansiyalarda mobil cihazların texniki dəstəyi, printer və skaner problemlərinin həlli kimi vəzifələr də İT texnikin üzərinə qoyulur.
İT texnik vakansiyalarında hansı bacarıqlar tələb olunur?
İT texnik olmaq istəyən namizədlərdən bir sıra texniki və şəxsi bacarıqlar tələb olunur. Ən əsas texniki bacarıqlardan biri Windows və Linux əməliyyat sistemləri ilə işləməyi bacarmaqdır. Ofis proqramlarını (Microsoft Office, Outlook və s.) quraşdırmaq, problemləri aradan qaldırmaq və istifadəçilərə izah etmək də vacibdir. Şəbəkə quruluşları haqqında əsas biliklər — IP ünvanları, DNS, DHCP və s. — bu sahədə çalışan hər bir şəxs üçün lazımlıdır. Hardware bilikləri, yəni kompüterin daxili quruluşunu başa düşmək, hissələri dəyişmək və təmir etmək bacarığı da tələb olunur. Antivirus və məlumat təhlükəsizliyi sahəsində məlumatlı olmaq, müxtəlif təhlükəsizlik tədbirlərini bilmək də üstünlük sayılır. Eyni zamanda, texniki ingilis dili biliyi, proqram adlarını və texniki terminləri başa düşmək də çox faydalıdır. Operativ qərarvermə bacarığı, stress altında işləmə qabiliyyəti və yaxşı ünsiyyət qurmaq da şəxsi keyfiyyətlər sırasında yer alır. Komanda ilə işləmə, müştəri yönümlü olmaq və texniki problemləri sadə dildə izah edə bilmək də önəmlidir. Nəhayət, daim yenilikləri izləmək və özünü inkişaf etdirməyə açıq olmaq bu peşədə uğurun əsas şərtlərindəndir.
İT texnikin maaşı nə qədərdir?
İT texniklərin maaşı bir neçə faktordan asılı olaraq dəyişə bilər: təcrübə səviyyəsi, işlədiyi sektor (dövlət və ya özəl), region və şirkətin böyüklüyü kimi amillər burada rol oynayır. Azərbaycanda yeni başlayan bir İT texnikin orta aylıq maaşı 600-800 AZN civarında ola bilər. Təcrübə artdıqca və əlavə sertifikatlara sahib olduqca bu rəqəm 1000-1500 AZN-ə qədər yüksələ bilər. Beynəlxalq sertifikatlara (məsələn, CompTIA A+, Cisco CCNA və s.) sahib olan mütəxəssislər daha yüksək maaşlı vəzifələrə müraciət edə bilirlər. Xarici şirkətlərdə və ya beynəlxalq layihələrdə çalışan İT texniklər 2000 AZN və daha yüksək gəlir əldə edə bilirlər. Uzaqdan işləmə imkanlarının artması ilə bəzi texniklər xarici müştərilərlə əməkdaşlıq edərək dollar və ya avro ilə gəlir qazana bilirlər. Dövlət müəssisələrində maaşlar adətən sabit olsa da, bonus və əlavə sosial təminatlarla dəstəklənə bilər. Bəzi şirkətlər texniki heyət üçün xidmət müddətinə görə mükafatlar və inkişaf imkanları da təqdim edirlər. Nəticə etibarilə, İT texnik üçün maaş yalnız ilkin əmək haqqı ilə deyil, həm də onun bilik səviyyəsi və inkişaf potensialı ilə ölçülür.